Xuân về trên chợ nổi miền Tây

Chợ nổi họp trên sông, giữa một vùng sông nước bao la là hàng trăm ghe, thuyền, xuồng của cư dân. Chợ họp đông nhất là vào buổi sáng khi trời còn mát sương giăng bảng lảng mặt sông và nắng hãy còn dìu dịu. Đi chợ nổi phải đi thật sớm. Bởi khi mặt trời lên cao, bắt đầu nắng gắt là chợ đã vãn khách. Còn gì thoải mái hơn khi giữa tinh sương ngày mới được dập dềnh trên chiếc xuồng ba lá len lỏi giữa chợ họp trên sông đông vui, tấp nập để hưởng trọn cái không khí trong lành của gió mang hương cây trái và sông nước miền Tây.

Vào những ngày cận tết, chợ nổi đã tấp nập ghe xuồng lên xuống hàng để phục vụ thị trường tết. Mỗi ngày, chợ đón hàng ngàn lượt tàu bè từ khắp nơi đến mua bán đủ những hàng hóa thiết yếu. Cả quãng sông dài tấp nập ghe thuyền, người mua kẻ bán đông đúc, tắc cả một đoạn sông. Điểm độc đáo của chợ nổi là buôn bán được thực hiện bằng hình thức “bẹo hàng” tức là quảng bá hàng hóa tại chỗ. Trước mỗi mũi ghe, người ta thường cắm hoặc gác ngang một cây sào dài, bên trên treo lủng lẳng những hàng hóa mà chủ nhân muốn bán. Chẳng hạn như bán khóm thì người ta treo lên vài trái khóm; bán khoai lang thì treo vài củ khoai lang; bán bầu, bí thì treo vài trái bầu, bí; bán mía thì dựng lên bó mía... Với cách tiếp thị độc đáo này, những người mua tới chợ nổi từ xa đã quan sát thấy. Chính màu sắc rực rỡ của hoa với mai vàng, cúc trắng, vạn thọ... mang sắc xuân rất đặc trưng của sông nước miền Tây đã đủ sức thu hút người đi chợ. Thời gian này, các lái hoa đã chọn bến để họp chợ. Những ghe hoa khác đến nhóm dần rồi hình thành chợ hoa sáng rực một khúc sông.

Chợ nổi miền Tây là linh hồn của các phố thị miền sông nước. “Phong Điền chợ nổi ven sông - Bồng bềnh mặt nước chợ đông sớm chiều”. Tại chợ nổi Phong Điền (TP. Cần Thơ) mới hơn 3 giờ sáng, sương sớm hãy còn lạnh buốt mà thuyền, ghe đã tấp nập từ các nhánh kênh đổ về Cái Răng vui như ngày hội. Tiếng tành tạch của ghe xuồng đang rẽ sóng, tiếng mặc cả, tiếng mời chào, í ới gọi nhau hối hả tạo nên một bầu âm thanh sống động cả vùng sông nước, xuồng ghe chòng chành theo nhịp sóng vỗ dập dềnh hòa cùng với tiếng dầm khua nước lanh tanh, tạo nên một âm vang nhịp nhàng và sâu lắng. Trên bến người khuân kẻ vác, dưới ghe rộn rã tiếng cười, tiếng nói huyên thuyên của người mua kẻ bán khiến cho chợ nổi trở nên rộn ràng, tất bật không thua gì chợ họp trên bờ.

Còn chợ nổi Cái Răng có hầu hết các sản vật mà đồng bằng sông Cửu Long có, từ các loại gạo nổi tiếng của “vựa lúa” tới rau, củ, quả tươi ngon của miệt vườn, rồi tôm, cá, cua, ếch... nhiều vô kể, là tặng phẩm quý giá mà thiên nhiên ưu ái ban tặng cho khu vực hạ nguồn sông Mekong. Đứng trên bờ nhìn xuống chợ nổi nhóm họp lung linh với đủ loại màu sắc của các loại đèn như đêm hội hoa đăng, cùng cảnh người mua bán mặc cả. Những ngày tết, chợ nổi Cái Răng xôm tụ hẳn lên, người đi chợ đông vui hơn, nhưng dường như con người vẫn thế, vẫn bình dị mộc mạc đến quê mùa. Tình người chợ nổi được thể hiện trong mỗi cử chỉ, lời nói mộc mạc, thân thiện cũng như trên những gương mặt rạng ngời và ánh mắt vô tư. Có dịp lang thang giữa phiên chợ nổi, mặt nước dưới chân tôi vẫn xôn xao, vẫn ồn ào tiếng người, tiếng máy vẫn sôi động nhịp sống trên những dòng kinh hiền hòa. Bên cạnh người đi chợ có khá nhiều du khách đi chợ không chỉ để mua sắm mà cốt để tìm hiểu nét sinh hoạt đặc trung văn hóa chợ nổi Nam bộ. Thật thú vị khi ngồi thảnh thơi trên chiếc xuồng con tròng trành vừa thưởng thức các món ăn thơm ngon đậm đà, vừa thỏa sức ngắm nhìn những chiếc thuyền chở đầy cây trái đang lướt qua trước mắt.

Với khách phương xa, đi chợ trên sông là để xem, để khám phá cái nguyên khí một miền quê lạ. Tôi hy vọng bạn bồng bềnh chợ nổi quê mình. Khoe cái sầm uất, rộn ràng của chợ nổi quê mình, cho bạn cảm nhận cái man mác buổi nhóm chợ nổi. Bạn không cần ghé vào từng ghe để xem hàng họ bán những gì, chỉ cần chèo chậm, thong thả ngang qua chợ. Bạn cứ nhìn các nhánh cây thon, dài buộc ở đầu ghe kia, trên cây treo gì thì ghe bán thức ấy, lúc la lúc lỉu trông lạ vậy, nhưng đó là tiếng chào mời không lời. Chẳng cần rao bán, chèo kéo nhưng khách nào cầm lòng mà bỏ đi. Cầm lòng được sao với cái màu đỏ au au của chùm chôm chôm, vàng ươm của khóm, xoài, xanh riết của cóc, ổi, tím của cà...