Thụ tinh nhân tạo vào bảo tồn giống gà Hồ

Nhằm đánh giá thực trạng chăn nuôi, công tác bảo tồn giống gà Hồ tại quê hương của nó; đánh giá chất lượng tinh dịch gà Hồ và chọn lọc được các gà Hồ trống hạt nhân, chất lượng cao tham gia vào thụ tinh nhân tạo; nghiên cứu, xây dựng quy trình thụ tinh nhân tạo hiệu quả cho gà giống Hồ; xác định hiệu quả của phương pháp thụ tinh nhân tạo cho gà Hồ so với thụ tinh trực tiếp thông thường.

Gà Hồ là giống gà quý có nguồn gốc, xuất xứ từ Lạc Thổ, thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Nó không chỉ cho chất lượng thịt thơm ngon mà còn có vóc dáng to khỏe, đẹp, cân đối, dũng mãnh nên trước đây gà Hồ được chọn làm vật tiến vua. Tuy nhiên, sau nhiều năm không được giữ gìn bảo tồn xứng đáng, cũng như nhiều giống gà bản địa khác gà Hồ chịu sự hủy diệt của thiên nhiên và sự lãng quên của con người do áp lực của cơ chế thị trường từng có những giai đoạn chạy theo năng suất cao, tập trung cho giống ngoại nhập, bỏ bê giống địa phương, sự tích cực lai tạo để có những con lai năng suất cao,... là những nguyên nhân chính làm giống gà Hồ bị giảm số lượng đáng kể và bị lai tạp nhiều.

Trong nhiều năm gần đây, phương pháp thụ tinh nhân tạo đang trở nên rất ấn tượng bởi hiệu quả của nó đối với công tác nhân giống gia súc, gia cầm. Thụ tinh nhân tạo trên gà Hồ nếu thành công sẽ ngay lập tức khắc phục được hạn chế lớn của giống gà này về khả năng sinh sản, từ đó sẽ góp phần mở ra một hướng đi mới cho ngành chăn nuôi gà nói chung và chăn nuôi gà Hồ nói riêng.

Hiện nay, gà Hồ hầu như chưa được nghiên cứu nhiều và sâu rộng như các giống gà khác nhưng về cơ bản cũng đã được nghiên cứu chi tiết về các đặc điểm sinh học, khả năng sản xuất và lai giống. Trong 20 đề tài đã nghiên cứu về gà Hồ thì 2/3 số đề tài là nghiên cứu về các đặc điểm cơ bản.

 Nghiên cứu của ThS. Đào Lệ Hằng cho thấy, tình hình chăn nuôi gà Hồ tại thôn Lạc Thổ, thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh có tổng đàn gà hiện là 3.389 con, trong đó gà Hồ thuần là 1.547 con, chiếm 45,65% tổng đàn, tập trung chủ yếu ở Lạc Thổ Bắc (792 con). Cơ cấu đàn gà Hồ thuần chủ yếu là gà mái (48,22%), gà trống (27,21%), ít nhất là gà hậu bị (11,44%). Gà chủ yếu được bảo tồn theo phương pháp chăn nuôi truyền thống.

Kết quả nghiên cứu, về thụ tinh nhân tạo cho gà Hồ, có chất lượng tinh dịch rất tốt, hoàn toàn đáp ứng công nghệ thụ tinh nhân tạo. Đã xây dựng được quy trình thụ tinh nhân tạo cho gà Hồ: chọn gà trống, chọn gà mái; khai thác tinh; bảo quản tinh; thụ tinh cho gà mái. Gà Hồ được sinh ra từ phương pháp thụ tinh nhân tạo không chỉ vẫn đảm bảo độ đồng đều, các đặc điểm đặc trưng của giống, sinh trưởng tốt mà còn có tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn so với gà Hồ được sinh ra từ giao phối tự nhiên.