Sữa thật - Sữa giả

Sữa nguyên chất chỉ có ở các loài động vật có vú tiết ra để nuôi con. Sữa các loài không giống nhau. Sữa của mẹ nào thì cho con đó: sữa mẹ tốt cho bé, sữa bò tốt cho bê. Con người dùng sữa bò để uống, tách béo ra làm thành sữa gầy, tách nước thành sữa bột. Từ sữa, người ta có thể chế biến ra nhiều loại chế phẩm khác nhau gọi chung là sản phẩm sữa.

Các sản phẩm sữa trên thị trường thường có thành phần chính là sữa bột, có thể có bổ sung các thành phần thực phẩm khác tùy theo mục đích sử dụng. Chẳng hạn, sữa cho trẻ sơ sinh phải có thành phần dinh dưỡng giống với sữa mẹ; sữa cho người bệnh cần có năng lượng cao.

Hàng “giả sữa”

Đây là sản phẩm có mùi vị và thành phần giống như sản phẩm sữa nhưng lại không chứa sữa hoặc chỉ có một thành phần của sữa với hàm lượng nhỏ như đạm casein, đạm whey, bơ... Hàng giả sữa có thể được sản xuất bởi những công ty chính hiệu, cũng giống như các sản phẩm giả thịt từ đạm thực vật như chả lụa chay, thịt gà chay... Các sản phẩm giả sữa thường được làm từ đạm đậu nành, dầu thực vật, các loại đường không phải lactose, nhưng có hương vị và thậm chí thành phần dinh dưỡng giống y “đồ thật”. Những người thích sữa nhưng bị dị ứng với một hay nhiều thành phần của sữa có thể thưởng thức hương vị sữa qua những sản phẩm này.

Sữa giả

Loại “giả” này không được pháp luật cho phép. Đó là sự giả mạo, lừa gạt người tiêu dùng nhằm trục lợi - đồ giả nói là đồ thiệt, đồ thứ phẩm nói là đồ cao cấp.

Một trong những cách lừa người tiêu dùng phổ biến là nhái thương hiệu. Sản phẩm nhái có tên gần giống với tên của một sản phẩm sữa uy tín và đang bán chạy trên thị trường nhằm gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Để tránh mua nhầm thương hiệu, cần đọc kỹ tên nhãn hiệu và nơi sản xuất.

Loại giả tinh vi hơn là sữa “giả ruột”: sữa bên trong được độn bằng các nguyên liệu rẻ tiền như bột váng sữa, lactose hoặc sử dụng các nguyên liệu không đạt chất lượng (cận hay quá đát, nguyên liệu dùng trong công nghiệp hoặc chăn nuôi...). Sữa giả ruột còn là những sản phẩm không được công bố đúng thành phần dinh dưỡng trên bao bì. Sữa giả còn là những loại thiếu đạm, vitamin và khoáng chất, không đạt yêu cầu về vệ sinh an toàn trong quá trình sản xuất, bảo quản. Loại sữa giả này rất khó nhận biết và thường có ưu thế cạnh tranh về giá cả. Do vậy, tốt nhất là nên mua những sản phẩm của các nhà sản xuất có uy tín.

Loại sữa “giả nhà sản xuất” thường có hình ảnh trên bao bì không rõ nét, câu từ thiếu chính xác, có lỗi chính tả. Nên mua sữa tại những nơi có uy tín như siêu thị, cửa hàng đại lý chính hãng.

Sữa có hạn sử dụng giả là hàng đã cận hoặc quá đát được nâng cấp bằng cách tẩy xóa, sửa chữa.

Để tránh chọn nhầm hàng giả, bạn cần kiểm tra kỹ bao bì sản phẩm, xem các hình ảnh và thông tin có đầy đủ, sắc nét, rõ ràng và chính xác, hạn sử dụng có bị tẩy xóa, in chồng, bao bì có kín, không móp méo và nguyên vẹn hay không. Khi mở ra, nên kiểm tra màu sắc, mùi vị sản phẩm: sữa bột phải tơi rời, không vón cục (ngoại trừ các cục dễ vỡ ra); có màu từ trắng đến vàng kem, không có đốm màu lạ, không có mùi ôi dầu, mùi mốc, mùi tanh, mùi xà phòng hay mùi lạ khác.

BS. TẠ THỊ LAN