Saigon Innovation Hub và cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM – một năm nhìn lại

Sự tham gia của Nhà nước đã góp phần tạo nên những biến chuyển to lớn cho làn sóng KN-ĐMST. Quyết định số 844/QĐ-TTg ngày 18/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ về “Đề án hỗ trợ hệ sinh thái KN-ĐMST quốc gia đến năm 2025” đã mở ra một chương mới cho KN Việt Nam phát triển theo hướng bền vững trong dài hạn.

Gần như ngay sau đó, Ủy ban nhân dân TP.HCM đã ban hành Quyết định 4181/QĐ-UBND ngày 15/8/2016, ban hành Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố ĐMST, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế, giai đoạn 2016 - 2020. Chương trình áp dụng cho cả DN hiện hữu và tạo những điều kiện phát triển tốt nhất cho cộng đồng KN-ĐMST.

Đó là những tiền đề thuận lợi để tháng 8/2016, Sở khoa học và công nghệ (KH&CN) TP.HCM khởi động chương trình Saigon Innovation Hub (SIHUB). Đây là sáng kiến triển khai mô hình Nhà nước hỗ trợ KN-ĐMST đầu tiên của Việt Nam dưới hình thức kết nối và chia sẻ nguồn lực. Phương châm hoạt động của SIHUB là không thực hiện những việc mà cộng đồng KN-ĐMST có thể triển khai hiệu quả, mà tập trung vào các công việc cần sự hỗ trợ từ nguồn lực công.

SIHUB - sáng kiến của Sở KH&CN TP.HCM - với sự hỗ trợ của Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) và Mekong Business Initiative (MBI) là công cụ nhằm giúp thành phố triển khai tầm nhìn và mục tiêu KN-ĐMST.

Ngày 06/08/2016, Sở KH&CN TP.HCM chính thức ra mắt Không gian hỗ trợ KN-ĐMST tại địa chỉ 273 đường Điện Biên Phủ, P.7, Q.3, TP.HCM.

Những hoạt động đa dạng của SIHUB:

Trong một năm qua, các hoạt động của SIHUB luôn hướng đến kết nối các thành phần của hệ sinh thái KN-ĐMST, tạo môi trường thuận lợi cho KN-ĐMST hình thành và phát triển như thành lập ban điều hành hệ sinh thái cho 4 ngành kinh tế trọng điểm; thành lập ban điều hành hệ sinh thái KN-ĐMST nữ của TP.HCM.

Để có nguồn nhân lực chất lượng cho KN-ĐMST, góp phần hoàn thành chỉ tiêu của thành phố đến năm 2020 sẽ hỗ trợ đào tạo và thúc đẩy được hoạt động ĐMST cho 50% trường phổ thông trên địa bàn. Sở KH&CN đã quyết định triển khai mô hình đào tạo STEM (khoa học - công nghệ - kỹ thuật – toán học) cho học sinh và giáo viên trên địa bàn thành phố từ năm 2016. Các chương trình tập trung gồm: tập huấn nâng cao chất lượng giảng dạy về ĐMST cho giáo viên; hình thành và phát triển câu lạc bộ ĐMST trong trường học; bồi dưỡng phương pháp ĐMST cho học sinh ...

Trong hệ sinh thái KN-ĐMST, trường đại học và các viện giữ vai trò vô cùng quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực và sáng tạo ra các giải pháp, công nghệ cung cấp cho thị trường KN-ĐMST. Chương trình SIHUB xác định các hoạt động trọng tâm trong hiện tại đối với trường - viện để phát triển hệ sinh thái KN-ĐMST trong dài hạn, kết quả đã đào tạo 115 giảng viên và xây dựng giáo trình về KN-ĐMST; nâng cao năng lực cho 2.100 sinh viên; chuyển giao công nghệ và thương mại hóa các sản phẩm nghiên cứu khoa học; hỗ trợ hoạt động cho các không gian ĐMST trong trường đại học ...

Với cộng đồng startup: chương trình SIHUB đã hỗ trợ phát triển ý tưởng KN cho 671 dự án KN-ĐMST; tổ chức và hỗ trợ tổ chức hơn 800 sự kiện để kết nối giữa các thành phần và cộng đồng hệ sinh thái KN-ĐMST; hỗ trợ tài chính cho KN thông qua chương trình SPEED UP 2017 của Sở KH&CN TP.HCM.

Vườn ươm và các trung tâm tăng tốc KN có sự ra đời gắn chặt và luôn song hành với sự phát triển của KN-ĐMST. Các đơn vị này cung cấp không gian làm việc chung, nguồn vốn ban đầu và các nguồn lực, dịch vụ khác để đảm bảo nhóm làm KN-ĐMST có thể tập trung vào hai hoạt động quan trọng nhất trong giai đoạn đầu là kiểm định được nhu cầu của thị trường và hoàn thiện được một sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh để đáp ứng được nhu cầu đó và tiếp cận thị trường.

Các Vườn ươm và trung tâm tăng tốc KN đã dần được hình thành ở Việt Nam và đã có hơn 11 mô hình Vườn ươm đang hoạt động ở TP.HCM. Tuy nhiên, để vận hành được hiệu quả và có một mô hình phát triển bền vững vẫn là một thử thách lớn. Do đó SIHUB tập trung vào việc hỗ trợ, nâng cao năng lực cho các Vườn ươm và trung tâm tăng tốc KN; tổ chức, đánh giá năng lực ươm tạo cho các Vườn ươm ...

Với DN, chương trình SIHUB đã đào tạo về công cụ quản trị năng suất chất lượng và ĐMST trong DN như chuyển giao công nghệ; kết nối DN và KN-ĐMST.

Ngoài ra, SIHUB còn hỗ trợ quận huyện phát triển KN-ĐMST tại địa phương, cũng như cải tạo và xây dựng các không gian hỗ trợ KN-ĐMST; tổ chức các chương trình kết nối thị trường và thúc đẩy hoạt động đầu tư tài chính cho KN-ĐMST.

Nhằm để hỗ trợ cho các hệ sinh thái KN-ĐMST của thành phố, bên cạnh việc kết nối cộng đồng, mạng lưới kết nối và hợp tác của SIHUB còn liên kết với các hệ sinh thái KN-ĐMST của một số quốc gia như: Hàn Quốc, Phần Lan, Canada, Mỹ, Thụy Điển, Úc, Đức, Indonesia, Nhật Bản, Thái Lan, Lào, Malaysia ...