Phòng ngừa bệnh viêm màng não ở trẻ

BS.CK2. NGUYỄN THỊ THANH| 05/12/2017 15:03

KHPT-Viêm màng não là tình trạng viêm màng bao quanh não và tủy sống (còn gọi là màng não). Nguyên nhân viêm màng não có thể do vi trùng hay siêu vi trùng. Đa số các trường hợp vi trùng hay siêu vi trùng từ vùng mũi họng xâm nhập vào màng não và gây viêm màng não. Bệnh lây qua đường hô hấp, siêu vi trùng hay vi trùng gây bệnh có trong các chất tiết đường hô hấp. Siêu vi trùng hoặc vi trùng khi vào cơ thể sẽ vào máu sau đó xâm nhập vào màng não và gây bệnh.

Biểu hiện

Bệnh viêm màng não có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi và thời điểm nào. Tuy nhiên, bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ vào mùa nắng nóng hay lúc chuyển mùa vì có nhiều trẻ mắc bệnh đường hô hấp và là thời điểm thuận lợi để một số vi trùng và siêu vi trùng xâm nhập vào hệ thống thần kinh trung ương gây viêm màng não.

Khi bị viêm màng não, trẻ có những biểu hiện: sốt cao đột ngột, nôn ói, bỏ ăn; sau 1- 2 ngày trẻ sẽ ngủ nhiều, sợ ánh sáng, cổ cứng; trẻ nhỏ còn thóp, có thể thấy thóp phồng căng; trẻ lớn hơn thì than đau đầu, đau sau gáy và nằm lừ đừ. Riêng trẻ dưới 3 tháng hay trẻ sơ sinh đôi khi ít sốt nhưng sẽ bỏ bú, quấy khóc, khóc thét hay ngủ li bì, và muộn hơn sẽ có co giật hoặc hôn mê.

Điều trị

Viêm màng não là loại bệnh nặng cần được điều trị cấp cứu, nếu không điều trị hay điều trị trễ bệnh có thể gây tử vong hay để lại những di chứng như điếc, mù, động kinh, yếu liệt tay chân hoặc chậm phát triển tâm thần vận động,…

Khi trẻ sốt cao thì điều trị tại nhà chủ yếu là lau mát, hạ sốt và theo dõi tình trạng bệnh của trẻ. Nếu trẻ bị viêm màng não thì các triệu chứng sốt, nôn ói, đau đầu, tri giác sẽ diễn biến ngày càng nặng hơn.

Do đó khi thấy các triệu chứng trên ngày càng rõ hơn thì nên mang trẻ đến bệnh viện ngay.

Phòng ngừa

Nên giữ ấm, chăm sóc tốt trẻ những lúc thời tiết thay đổi, khi trẻ bị viêm hô hấp trên hay bị viêm amiđan, viêm họng mủ cần phải điều trị tích cực và đầy đủ dưới sự theo dõi của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý uống thuốc kháng sinh hoặc tự ý bỏ thuốc. Nếu là viêm màng não dễ làm mất đi những triệu chứng quý giá ban đầu (giúp cho bác sĩ chẩn đoán chính xác), Tuy là viêm màng não nhưng không có những biểu hiện rõ, khó chẩn đoán và dễ bị bỏ sót, chỉ khi vào viện, được chọc dò tủy sống mới phát hiện ra.

Tại Việt Nam hiện có 2 loại thuốc chủng ngừa viêm màng não: viêm màng não mủ do vi khuẩn HIB và viêm màng não do não mô cầu. Các loại vi khuẩn gây viêm màng não khác chưa có thuốc chủng ngừa.

Nên chủng ngừa cho các cháu từ 2 tháng đến dưới 5 tuổi thuốc chủng ngừa vi khuẩn HIB. Trẻ trên 5 tuổi thì không cần thiết tiêm ngừa viêm màng não loại này vì vi trùng này ít khi gặp ở trẻ trên 5 tuổi.

Riêng vaccin phòng viêm màng não do não mô cầu thì chỉ tiêm khi trong vùng có dịch, hoặc để phòng ngừa xa, thì tiêm ngừa mỗi 3 năm cho trẻ trên 18 tháng tuổi.