Mô hình khoa học công nghệ tiêu biểu ứng dụng trong xây dựng nông thôn mới

V.H| 10/07/2020 08:01

KHPTO - Chương trình khoa học công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020 của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn đã và đang mang lại hiệu quả kinh tế cao, vừa tạo nên nhiều mô hình vượt trội trên các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, vừa bảo vệ được môi trường. Đây chính là lý luận và thực tiễn trong xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam trong hiện tại và tương lai.

Về lĩnh vực môi trường nông thôn có các mô hình: tổ chức quản lý tổng hợp chất thải ở xã xây dựng nông thôn mới vùng đồng bằng sông Hồng, góp phần tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp, cho hiệu quả kinh tế - xã hội rõ rệt. Nhận thức và ý thức bảo vệ môi trường, đóng góp tự nguyện phí vệ sinh môi trường của người dân được nâng cao, doanh thu phí vệ sinh môi trường ở các xã tăng gấp 2 đến 3,5 lần, tạo điều kiện ổn định công việc và tăng thêm thu nhập cho công nhân thu gom rác 30 - 70%.

Tỷ lệ rác thải được thu gom, chế biến thành phân hữu cơ, khí biogas, chế phẩm vi sinh tăng 147%; tỷ lệ rác thải được xử lý bằng lò đốt tăng 220%; tỷ lệ rác thải phải chôn lấp giảm từ 45% xuống còn 20%. Mô hình đã trình diễn các giải pháp công nghệ, tổ chức quản lý môi trường phù hợp với điều kiện cấp xã, có thể mở rộng ứng dụng cho các xã.

Đã có nhiều mô hình liên kết doanh nghiệp - nông dân trong sản xuất nông, lâm, thủy sản mang lại hiệu quả kinh tế cao. Các mô hình đã giúp tăng năng suất cây trồng 30 - 35% đối với rau màu, 10 - 15% đối với lúa, tăng thu nhập cho người dân tham gia dự án trên 25%; nâng cao giá trị sử dụng đất sản xuất nông nghiệp đến 133 - 500 triệu đồng/ha/năm nhờ chuyển đổi cơ cấu nuôi trồng ở các mô hình liên kết sản xuất. Nông dân ở nhiều địa phương đã được hưởng lợi từ các mô hình này. Trong đó, một số mô hình có hiệu quả tiêu biểu ở một số vùng như mô hình chuyển đổi từ bắp, lúa một vụ kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu ở Hà Giang, đạt 133 triệu đồng/ha/năm, tạo việc làm cho người dân và tăng thu nhập cho người dân tham gia dự án từ 35 - 40 triệu đồng/người/năm. Các mô hình liên kết ứng dụng đồng bộ tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ trà xanh chất lượng cao ở Phú Thọ, Thái Nguyên, Hà Giang đã tăng năng suất trà gần 30%; tăng giá trị sản phẩm trà chế biến 20 - 26,2%; tăng thu nhập của một ha gần 30% so với đối chứng.

Mô hình liên kết ứng dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật và quản lý trong sản xuất, chế biến, bảo quản và tiêu thụ sắn nhằm tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo cho đồng bào dân tộc miền núi, đạt năng suất trung bình từ 35 - 40 tấn/ha, cao hơn so với mô hình canh tác giống cũ từ 15 - 20 tấn/ha. Hiệu quả thu nhập trung bình đạt từ 52,5 - 60 triệu đồng/ha.