Mô hình chăm sóc sức khỏe ban đầu theo nguyên lý y học gia đình

Mục tiêu của đề tài là góp phần thay đổi tư duy về mạng lưới y tế, xây dựng mối quan hệ hợp lý, phối hợp giữa hệ thống y tế công lập và mạng lưới y tế tư nhân ở tuyến y tế ban đầu. Qua đó, giúp cải tiến công tác KCBBĐ, xây dựng mô hình chăm sóc ban đầu (CSBĐ) toàn diện theo các nguyên lý YHGĐ nhằm thu hút người dân đăng ký BHYT tại phòng khám đa khoa và trạm y tế, góp phần giảm quá tải bệnh viện.

Để tiến hành nghiên cứu, đề tài xây dựng 3 mô hình CSBĐ theo hướng YHGĐ tại Tiền Giang, bao gồm các nội dung: KCBBĐ BHYT; tư vấn và quản lý sức khỏe toàn diện. 3 mô hình điểm được xây dựng gồm: Phòng khám đa khoa Dân An (TP. Mỹ Tho), Trạm y tế phường 3 (TP. Mỹ Tho), Phòng khám đa khoa Tân Hòa (Trung tâm y tế huyện Gò Công Đông).

Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu chủ yếu như: can thiệp cộng đồng, tiến cứu, điều tra cắt ngang, phỏng vấn… Sau đó, tổng hợp đánh giá 3 mô hình thực nghiệm điểm trước và sau can thiệp.

Trong quá trình thực hiện, tác giả và nhóm nghiên cứu đã phối hợp nhiều nguồn lực đào tạo được 253 bác sĩ định hướng YHGĐ (thời gian đào tạo 3 tháng). Đây là nguồn nhân lực YHGĐ ban đầu quan trọng của tỉnh; trong đó, hơn 50% bác sĩ được đào tạo định hướng YHGĐ này đến từ các trung tâm y tế huyện, thị, thành phố Mỹ Tho, trạm y tế và các cơ sở y tế ngoài công lập tham gia KCBBĐ BHYT. Sau khi được đào tạo, các bác sĩ gia đình (BSGĐ) đã áp dụng kiến thức và kỹ năng đã được đào tạo vào thực tế chăm sóc sức khỏe (CSSK) người dân tại cơ sở y tế và tại cộng đồng; qua đó góp phần nâng cao chất lượng KCB, tư vấn và CSSK toàn diện, liên tục cho cá nhân và gia đình người bệnh, được Sở y tế cấp chứng chỉ hành nghề BSGĐ.

Các phòng khám đã tổ chức hoạt động CSBĐ theo nguyên lý YHGĐ: KCB, phục hồi chức năng, bước đầu quản lý sức khỏe cho các cá nhân, liên hệ với gia đình, hướng tới quản lý toàn diện và liên tục. Tính đến cuối năm 2015, 3 phòng khám đã giải quyết cấp cứu 1.255 trường hợp; KCB 8.098 lượt; thực hiện thủ thuật 577 trường hợp; chuyển tuyến 620 trường hợp; KCB tại nhà 235 trường hợp; tư vấn sức khỏe 8.000 trường hợp; phục hồi chức năng 85 trường hợp. Ngoài hoạt động tại phòng khám, 3 phòng khám này còn thực hiện CSSK tại hộ gia đình như: khám bệnh, kê đơn thuốc, thực hiện thủ thuật, thay băng, cắt chỉ, lấy mẫu máu, mẫu nước tiểu, khí dung, tiêm truyền...

Khi bệnh nhân, thân nhân có yêu cầu, BSGĐ, điều dưỡng sẽ đến tận nhà KCBBĐ BHYT, tư vấn và quản lý sức khỏe hoặc hướng dẫn người bệnh, người nhà tự CSSK đối với một số trường hợp đặc biệt như: bệnh nhân cao tuổi bệnh nặng không người nuôi dưỡng, bệnh nhân không di chuyển được do tai biến mạch máu não, gãy xương lớn (gãy cổ xương đùi…), suy kiệt, chăm sóc cuối đời…

Ngoài ra, các phòng khám BSGĐ còn thực hiện chuyển tuyến giữa các cơ sở KCB theo quy định của Bộ y tế; lồng ghép thực hiện phục hồi chức năng (xoa bóp, châm cứu, chiếu đèn hồng ngoại...); tham gia truyền thông giáo dục sức khỏe, vận động tiêm chủng...

Việc nghiên cứu, triển khai đề tài góp phần tiết kiệm chi phí cho gia đình và xã hội; giảm quá tải bệnh viện, tiết kiệm hợp lý ngân sách phục vụ; nâng cao chất lượng phục vụ tại các bệnh viện; tăng mức độ hài lòng của người bệnh và gia đình đối với dịch vụ KCB BHYT; giúp người dân biết cách tự CSSK, sử dụng hợp lý các phương tiện CSSK sẵn có tại chỗ, nâng cao sức khỏe và tuổi thọ.