Chứng bàng quang tăng hoạt, không tự chủ đi tiểu

Gần đây, Bệnh viện đại học y dược (BV ĐHYD) TP.HCM tiếp nhận điều trị cho người bệnh Phạm Thanh M. (58 tuổi, ngụ tại TP.HCM). Chị M. bị tiểu gấp, tiểu đêm nhiều lần, có nhiều lúc bị són tiểu gấp, làm ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt hàng ngày. Chị M. chia sẻ, việc không kiểm soát được cảm giác tiểu gấp gây rất nhiều bất tiện trong sinh hoạt, làm mất tập trung và mất ngủ nên chị luôn ở trong tình trạng căng thẳng.

Các triệu chứng đã xuất hiện khoảng 2 tháng nay nhưng chị vẫn chưa đến khám vì nghĩ rằng đây là dấu hiệu của tuổi tác. Sau khi khám lâm sàng và thực hiện các kiểm tra cần thiết, bác sĩ chẩn đoán người bệnh mắc hội chứng bàng quang tăng hoạt dẫn đến rối loạn đi tiểu.

Sau đó, người bệnh được hướng dẫn áp dụng các biện pháp thay đổi cách sinh hoạt và ăn uống, tập bàng quang, tập đi tiểu theo giờ… kết hợp sử dụng thuốc. Sau 2 tháng điều trị và tuân thủ tái khám theo yêu cầu, các triệu chứng được cải thiện đáng kể, chị M. không còn són tiểu và tiểu đêm nhiều lần, tâm lý thoải mái hơn hẳn.

PGS.TS.BS. Nguyễn Văn Ân, trưởng khoa niệu học chức năng BV ĐHYD chia sẻ, theo số liệu từ khảo sát 2.000 người trưởng thành (trên 18 tuổi) của Hội tiết niệu - thận học Việt Nam vào năm 2014, xuất độ mắc bàng quang tăng hoạt ở Việt Nam khoảng 12,2%. Nhìn chung, tỷ lệ mắc bàng quang tăng hoạt tăng dần theo tuổi, dưới 60 thì nữ có xu hướng bị nhiều hơn nam, còn khi tuổi trên 60 thì ngược lại.

Trên thực tế, nhiều người bệnh thường tự chịu đựng các triệu chứng trong suốt một thời gian dài mới tìm đến bác sĩ. Điều này làm ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống. Người bệnh bị mất tập trung, cản trở sinh hoạt, gián đoạn giấc ngủ kéo dài và dẫn đến nhiều hệ lụy như trầm cảm, tự kỷ, giảm khả năng tình dục…

Bàng quang tăng hoạt không phải bệnh lý gây tử vong nhưng người bệnh nên chủ động đến kiểm tra, điều trị sớm để gia tăng hiệu quả và giảm mức độ ảnh hưởng đến chất lượng sống. Chẩn đoán bàng quang tăng hoạt chủ yếu dựa vào khám lâm sàng, loại trừ các bệnh lý đường tiểu dưới khác bằng những xét nghiệm như tổng phân tích nước tiểu hoặc siêu âm bụng để kiểm tra hệ tiết niệu.

Theo PGS.TS.BS. Nguyễn Văn Ân, bên cạnh việc điều chỉnh cách sinh hoạt và chế độ ăn uống cho phù hợp, người bệnh cần sử dụng đúng cách một số thuốc để kiểm soát triệu chứng theo chỉ định của bác sĩ. Trên thực tế, nhiều người tự động ngưng dùng thuốc sau 1 - 2 tuần vì cảm thấy chưa được cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên, thời gian dùng thuốc cần kéo dài 2 - 3 tháng để thấy được hiệu quả rõ rệt. Do đó, người bệnh cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ và tái khám định kỳ để được điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp.

Việc kiểm soát thói quen và chế độ sinh hoạt đóng vai trò rất lớn trong việc điều trị bệnh. Nhiều trường hợp đã cải thiện đáng kể nhờ duy trì chế độ sống lành mạnh. Người bệnh nên áp dụng các phương pháp: viết “nhật kýđi tiểu”, tập đi tiểu theo giờ, điều chỉnh chế độ ăn uống (hạn chế một sốthức ăn vàthức uống cótính kích thích), điều chỉnh lượng nước uống vừa phải, nếu bị tiểu đêm nhiều thì nên hạn chế uống nước sau 18 giờ hoặc trong vòng 3 - 4 giờ trước khi ngủ.

Đối với các trường hợp bàng quang tăng hoạt nặng, khi điều trị bằng thuốc đúng liều và đủ thời gian mà vẫn không hiệu quả, một số phương pháp bổ trợ có thể được áp dụng như: nội soi tiêm botulinum toxin vào bàng quang, sử dụng thiết bị kích thích thần kinh chày hoặc cấy ghép thiết bị điều biến thần kinh cùng. Những trường hợp này cần có chỉ định và tư vấn trực tiếp từ bác sĩ điều trị.