Chuẩn bị “tủ thuốc gia đình” khi đi chơi Tết

Trong những chuyến đi này, sẽ là một thiếu sót lớn nếu trong hành lý du lịch không có một “tủ thuốc gia đình” mang theo. “Tủ thuốc gia đình” sẽ bao gồm những loại thuốc gì, cách sử dụng ra sao... Phóng viên KHPT đã gặp BS. Lưu Xuân Thu - Trung tâm Đào tạo & Bồi dưỡng cán bộ y tế TP.HCM...

- “Tủ thuốc gia đình” mang theo khi đi du lịch tối thiểu phải có những loại thuốc gì, cách sử dụng như thế nào..., thưa BS?

Thuốc đầu tiên nên phải có trong “Tủ thuốc gia đình” là các loại thuốc giảm đau, hạ nhiệt. Thuốc thường dùng và tương đối an toàn hiện nay là Paracetamol; trên thị trường có các tên biệt dược như Acemol, Efferalgan, Tylenol, Dafalgan... Nên chuẩn bị nhiều loại thuốc có hàm lượng và hình thức khác nhau nhằm thích hợp cho từng đối tượng trong gia đình. Ví dụ: gói dạng bột hay dạng viên có hàm lượng thấp từ 80-150mg để dùng cho trẻ nhỏ, viên 325mg cho trẻ lớn hơn, và viên 500mg cho người lớn.

Nhóm thuốc thứ haikhông thể thiếu được là nhóm thuốc dùng trong các trường hợp ngộ độc thức ăn, rối loạn tiêu hóa, trị tiêu chảy hay nôn ói. Trong nhóm thuốc này nên chuẩn bị sẵn vài gói Orésol hoặc các viên Hydrit để pha uống bù nước trong trường hợp tiêu chảy, mất nước nhiều. Berberin là một loại thuốc điều chế từ cây vàng đắng của Y học cổ truyền có thể được sử dụng một cách tương đối an toàn ở cả trẻ em và người lớn. Ngoài ra cũng nên chuẩn bị thêm một lọ than hoạt (Carbogastryl, Carbophos...) có tác dụng hút hơi, chống sình bụng. Một vài gói thuốc băng niêm mạc ruột (Smecta), vài gói men vi sinh (L-Bio, Lacteolfort, Biofidine...).

Cần lưu ý các loại thuốc chống đầy hơi và cầm tiêu chảy như Motillium, Paregoric, xi rô Con Rồng... chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của Bác sĩ và chỉ được dùng ở người lớn vì các loại thuốc này tuy làm cải thiện triệu chứng (cầm tiêu chảy) nhanh, nhưng do phân cùng với các độc tố không thoát ra ngoài được ứ đọng trong lòng ruột có thể gây nguy hiểm, chưa kể thuốc có một số độc tính có thể gây ngộ độc ở trẻ em. Không được dùng xái thuốc phiện theo kinh nghiệm dân gian để điều trị tiêu chảy vì rất dễ gây ngộ độc.

Tiếp theo là nhóm thuốc chống dị ứng. Thông dụng nhất là viên Chlopheniramine hay Pheramine 4mg hoặc xi rô Phenergan. Các loại thuốc này có nhược điểm là gây buồn ngủ. Thuốc chống dị ứng ít gây ngủ như Claritin, Histalong, Telfast, Cetirizine... thì chỉ được dùng ở người lớn và trẻ em trên 12 tuổi.

Một loại thuốc nữa không thể thiếu là thuốc chống say tàu xe. Loại thuốc thông dụng có thể tìm thấy ở nhiều nhà thuốc hiện nay là Nautamin, uống 1 viên trước khi khởi hành khoảng 15 phút. Lưu ý thuốc này có thể gây buồn ngủ ở những người nhạy cảm.

Ngoài các nhóm thuốc chủ yếu trên, cũng nên chuẩn bị đầy đủ các loại bông gòn, băng gạc, băng cá nhân, các dung dịch tẩy trùng như cồn, nước oxy già, cồn iốt, vài chai dầu gió hay dầu cù là... để sử dụng trong những trường hợp chẳng may bị té ngã, sây sát, bị muỗi hay côn trùng cắn...

- Bác sĩ có thể nói rõ hơn về những điều cần chú ý khi sử dụng những loại thuốc vừa nêu trong “tủ thuốc gia đình”?

Khi chuẩn bị các loại thuốc này, chú ý cho mỗi loại thuốc vào từng lọ riêng biệt, dán nhãn ghi rõ tên thuốc và cách dùng cho từng người. Điều cần lưu ý là việc sử dụng các loại thuốc này chỉ là hình thức điều trị tạm thời trong thời gian chờ đợi đến thăm khám tại cơ sở Y tế.

Phải tìm đến Bác sĩ ngay khi các triệu chứng bệnh có khuynh hướng không thuyên giảm sau khoảng 1-2 ngày sử dụng các loại thuốc thông thường như trên.

Khi tình trạng bệnh có vẻ trầm trọng hơn như có triệu chứng sốt cao kéo dài, không bớt khi sử dụng thuốc hạ nhiệt, sốt kèm theo ho nhiều, khò khè, có nhiều đàm, khan tiếng, đi tiêu phân có lẫn đàm máu, đi tiêu chảy ồ ạt có triệu chứng mất nước, nôn ói không ăn uống được.

Nên nhớ rằng tự điều trị trong những trường hợp này không những không khỏi bệnh mà đôi khi còn gây ra những mối nguy hiểm khác đến từ chính các loại thuốc đang sử dụng, làm cho bệnh trở nên nặng hơn... Việc điều trị sau đó sẽ kéo dài, tốn kém hơn chưa kể đến những tổn thất cơ thể có thể phải trải qua trong quá trình bệnh tật...