Bình ổn thị trường, điều chỉnh giá linh hoạt, kịp thời

Tại TP.HCM, sau 20 năm, chương trình từ “bình ổn giá” sang “bình ổn thị trường”, điều chỉnh giá bán linh hoạt, kịp thời, đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Ảnh minh họa

Ngày 21/10, Sở Công thương TP.HCM tổ chức Hội thảo “Thực tiễn 20 năm và giải pháp nâng cao hiệu quả chương trình bình ổn thị trường trên địa bàn TP.HCM” nhằm tổng kết, đánh giá những thành công hạn chế cũng như bài học kinh nghiệm trong 20 năm qua.

Bình ổn thị trường: Đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng

Theo bà Phan Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, qua đại dịch Covid-19, trong giai đoạn khó khăn nhất, khi người dân hoang mang, đẩy mạnh thu gom tích trữ; hoạt động sản xuất, lưu thông, phân phối hàng hóa gặp nhiều khó khăn; cộng đồng doanh nghiệp Thành phố nói chung, doanh nghiệp bình ổn thị trường nói riêng, đã chủ động, sáng tạo, kịp thời ứng phó tình hình mới.

Bà Phan Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, tại hội thảo “Thực tiễn 20 năm và giải pháp nâng cao hiệu quả chương trình bình ổn thị trường trên địa bàn TP.HCM”

Qua đó phát huy tinh thần trách nhiệm cộng đồng rất cao, khẳng định được vai trò dẫn dắt thị trường, góp phần cùng Thành phố giải quyết được nhiều khó khăn, vướng mắc, duy trì các chuỗi cung ứng trong giai đoạn này.

"Đại dịch cũng giúp chúng ta nhận ra nhiều thách thức, tồn tại, hạn chế, yếu kém cần khắc phục, điển hình là chuỗi cung ứng hàng hóa nói chung, chuỗi cung ứng hàng hóa thiết yếu nói riêng vẫn còn rời rạc, dễ bị đứt gãy. Đại dịch cũng chỉ ra cơ hội lớn, đòi hỏi doanh nghiệp phải điều chỉnh, thích nghi, đó là sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động thương mại điện tử", bà Thắng nhận định.

Chương trình bình ổn thị trường của TP.HCM đã đồng bộ các nhóm giải pháp, cân đối cung - cầu hàng hóa, hình thành các chuỗi cung ứng tối ưu, phát triển đồng bộ hệ thống phân phối, kiểm soát hiệu quả thị trường, xử lý, ngăn chặn kịp thời các hiện tượng khan hàng, sốt giá.

Cụ thể như dịch cúm gia cầm năm 2003, sốt giá gạo năm 2008, sốt giá trứng gia cầm năm 2013, sốt giá đường năm 2014, biến động giá trong giai đoạn dịch Covid-19 năm 2020 - 2021…

Chương trình bình ổn thị trường đã góp phần ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát; chỉ số CPI của Thành phố thường xuyên ở mức thấp hơn bình quân cả nước.

Bà Phan Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, nhấn mạnh, không chỉ tổng kết 20 năm, kết quả hội thảo còn định hình cho 10 năm tiếp theo chương trình bình ổn thị trường - một chương trình minh chứng cho tinh thần đổi mới, sáng tạo và truyền thống nghĩa tình của TP.HCM.

Nâng cao tiêu chuẩn cho hàng hóa tham gia chương trình bình ổn

Cũng trong hội thảo, nhiều ý kiến đề xuất thành phố xem xét mở rộng chương trình cho cả chuỗi cung ứng từ nguyên liệu sản xuất đến sản phẩm hàng hóa... để tránh tình trạng giá cả nguyên liệu đầu vào tăng cao tác động mạnh tới giá cả sản phẩm.

Bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP HCM (VFA), mong muốn thành phố kết nối để tất cả các khâu trong chuỗi cung ứng từ nguyên liệu, sản xuất đến chế biến, vận chuyển, phân phối… cùng tham gia và thống nhất cắt giảm một phần lợi nhuận để chia sẻ khó khăn với toàn chuỗi và người tiêu dùng.

Nhiều ý kiến đề xuất thành phố xem xét mở rộng chương trình cho cả chuỗi cung ứng từ nguyên liệu sản xuất đến sản phẩm hàng hóa... để tránh tình trạng giá cả nguyên liệu đầu vào tăng cao tác động mạnh tới giá cả sản phẩm.Ảnh minh họa

Ở góc độ doanh nghiệp phân phối, ông Nguyễn Anh Đức, Tổng Giám đốc Liên hiệp HTX Thương mại TP HCM (Saigon Co.op), kiến nghị thành phố hoàn thiện khung pháp lý phù hợp với những cam kết của thị trường quốc tế và nội địa. Từ đó thúc đẩy nhanh việc áp dụng quy chế triển khai chương trình bình ổn thị trường (BOTT) nhằm cụ thể hóa hơn nữa cơ chế, chính sách hỗ trợ, phân định trách nhiệm, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia chương trình.

Song song đó là đẩy mạnh quy hoạch, phát triển thương mại hiện đại nhằm đáp ứng tốt hơn việc cung ứng hàng hóa ra thị trường; phát triển hệ thống logistics; đẩy mạnh kết nối cung cầu, phát triển chuỗi giá trị hàng hóa, chuỗi cung ứng...

Bên cạnh đó, cần linh động bổ sung nhanh thêm các mặt hàng BOTT, mở rộng chương trình bình ổn ở cả kênh trực tiếp lẫn trực tuyến (online).

Đại diện hệ thống MM Mega Market góp ý thành phố cần có giải pháp huy động tối đa các nhà sản xuất, phân phối (siêu thị, cửa hàng, chợ truyền thống…) cùng tham gia nhằm giúp lan tỏa nhanh, mạnh hiệu quả bình ổn, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội ở phạm vi rộng hơn, từ đó tạo đột phá cho chương trình.

Chương trình bình ổn thị trường (BOTT) 20 năm nay là để lo an sinh xã hội, 20 năm tới sẽ gắn với phát triển bền vững. Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM, nhìn nhận 20 năm qua, chương trình từ bình ổn giá đến BOTT đã cho thấy tầm nhìn chiến lược, có tính dẫn dắt của chương trình. Tuy nhiên đi vào chiều sâu, thể hiện tầm vóc cho chu kỳ 20 năm tới (2022 - 2032). BOTT 20 năm nay là để lo an sinh xã hội, 20 năm tới sẽ gắn với phát triển bền vững. 

Ông Hòa gợi ý thời gian tới, chương trình nên tiến tới nâng tiêu chuẩn hàng hóa trong chương trình như đặt ra tiêu chuẩn chung cho hàng hóa trong chương trình phải đạt chuẩn VietGAP, GlobalGAP, tạo cơ chế cho thị trường trở nên công khai minh bạch hơn, giải quyết bài toán an toàn thực phẩm cho hơn 10 triệu dân TP.HCM.

Theo TS Trần Tiến Khai, Trường Đại học Kinh tế TP HCM, người tiêu dùng thành phố không chỉ cần bình ổn về giá cả hàng hóa mà còn cần nguồn cung bảo đảm và an toàn thực phẩm. Cần thống nhất mô hình quản lý an toàn thực phẩm giữa TP HCM và các tỉnh để tạo thuận lợi trong cung ứng, tiêu thụ hàng hóa cũng như điều phối chuỗi lương thực thực phẩm toàn vùng.

TP.HCM hiện có 10.983 điểm bán hàng bình ổn thị trường, gồm 4.209 điểm bán các mặt hàng lương thực, thực phẩm thiết yếu; 881 điểm bán  hàng phục vụ mùa khai giảng; 1.711 điểm bán sữa và 4.182 điểm bán các mặt hàng dược phẩm.

Doanh thu từ chương trình bình ổn thị trường giai đoạn 2012-2022 ước đạt hơn 189.000 tỷ đồng. Các nhóm hàng quan trọng như thịt gia súc, gia cầm, thực phẩm chế biến, chiếm 18% - 33% tổng doanh thu của chương trình.

Sản lượng hàng tham gia bình ổn thị trường ngày càng lớn, chiếm lĩnh thị phần cao, đủ sức điều tiết thị trường và sẵn sàng can thiệp, bổ sung nguồn cung khi có hiện tượng khan hàng, sốt giá. Cụ thể, năm 2022, lượng hàng trứng gia cầm bình ổn thị trường chiếm 79% thị phần, thịt gia cầm chiếm 33,8%, dầu ăn chiếm 28,2%, đường chiếm 21,3%, thịt gia súc chiếm 18,6%...