Viêm màng não và viêm não

BS. Nguyễn Viết Thịnh đang khám - tư vấn cho một trẻ 6 tháng tuổi ở Tây Ninh lên TPHCM chích viêm não.

Theo đánh giá của chúng tôi, bệnh não mô cầu xảy ra gần đây hoàn toàn không phải dịch, mà chỉ xảy ra rải rác một vài nơi... Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, mặc dù số ca bệnh viêm não có tăng lên so với cùng kỳ năm trước nhưng hiện nay số bệnh nhi bị bệnh này rất ít, mỗi ngày chỉ phát hiện khoảng 2 - 3 ca.

* BS.Nguyễn Viết Thịnh - Khoa Xét nghiệm -chẩn đoán - chích ngừa, Viện Pasteur TP.HCM:

Do không hiểu nên cứ nghe đến não là nhiều người lo sợ, đổ xô đi tiêm ngừa bệnh. Trong tuần qua số lượng người tới chích ngừa viêm màng não tăng đột biến, khoảng 100 người mỗi ngày. Việc chích ngừa là cần thiết tuy nhiên không phải cứ đợi khi dịch bệnh bùng lên mới đi chích. Muốn ngừa bệnh nên chích ngừa vào đầu các mùa dịch hoặc thời gian chuyển mùa, phải vài tuần sau khi chích, cơ thể mới bắt đầu có kháng thể, vì thế có một số trường hợp mặc dù đã chích ngừa nhưng vẫn có thể bị bệnh.

Có nhiều loại vi trùng và virus gây viêm não và viêm màng não.

- Viêm màng não mủ do Hemophilus influenza (Hib): xuất hiện rải rác quanh năm, tập trung nhiều ở trẻ nhỏ từ 2 - 5 tuổi, trên 5 tuổi ít nhiễm hơn. Trẻ càng nhỏ càng phải chích vaccin nhiều lần để tăng cường kháng thể: trẻ từ 2 - 6 tháng tuổi chích 3 liều cơ bản, nhắc lại sau 1 năm, từ 6 - 12 tháng tuổi tiêm 2 liều cơ bản và nhắc lại sau 1 năm, trên 12 tháng tuổi chỉ tiêm 1 liều duy nhất. Giá 210.000 - 240.000 đ/mũi.

- Bệnh não mô cầu: xuất hiện nhiều vào thời gian chuyển đổi mùa hoặc chuyển từ mùa khô sang mùa mưa, chủ yếu xảy ra trên trẻ lớn hơn, từ 2 tuổi tới thanh thiếu niên; không lây qua ăn uống nhưng qua tiếp xúc trực tiếp trên da, môi trường nước hồ bơi; dễ lây lan trong môi trường sinh hoạt kém vệ sinh, ẩm thấp, không có không khí đối lưu, nước nhiễm bẩn. Bệnh này có nhiều nhóm là A, B, C, D... Hiện đã có thuốc chủng ngừa hai nhóm A và C. Riêng ở VN và các nước Đông Nam Á, nhóm B được ghi nhận gây bệnh nhiều nhất nhưng vẫn chưa có vaccin phòng ngừa. Điều quan trọng là phải đảm bảo vệ sinh môi trường xung quanh nơi sinh sống. Vaccin ngừa nhóm A và C được thực hiện cho người lớn và trẻ trên 18 tháng tuổi, với 1 liều cơ bản, sau đó nhắc lại mỗi 3 năm. Giá 110.000 đ/mũi.

- Viêm não Nhật Bản B: thường xảy ra vào mùa hè do muỗi truyền. Vaccin cho bệnh này được thực hiện cho người lớn và trẻ trên 12 tháng tuổi, tiêm 3 liều cơ bản trong 1 năm nhắc lại mỗi 3 năm. Liều cho trẻ dưới 3 tuổi giá 13.000 đ, trên 3 tuổi 26.000 đ/mũi.

- Viêm não do phế cầu: thường xảy ra ở trẻ trên 2 tuổi và người lớn.

Theo nhận định của BS. Trương Hữu Khanh, viêm não là một trong những bệnh nguy hiểm nhất đối với trẻ em vì bệnh không những gây tử vong mà còn để lại những di chứng hết sức nặng nề như liệt, mất tiếng nói, tay chân co quắp, mất tri thức…. Vì vậy, phụ huynh cần cảnh giác với những triệu chứng ở trẻ như sốt cao, đau đầu, nôn ói nhiều, rối loạn tri giác, co giật, một số trẻ kèm theo ói, tiêu chảy... nên đưa trẻ nhập viện ngay bởi đây là dấu hiệu của bệnh viêm não.