Ứng dụng công nghệ cao vào phát triển lan giống Thành phố Hồ Chí Minh

Theo Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn TP.HCM, tính đến năm 2018, diện tích trồng hoa lan trên địa bàn thành phố có khoảng 375 ha, tập trung chủ yếu ở các huyện Hóc Môn, Củ Chi và Bình Chánh và một số ít tại quận 9. Sản lượng cung ứng ra thị trường đạt 134 triệu cành/năm, với nhiều chủng loại lan như mokara, dendrobium, lan rừng ngọc điểm, hồng ngọc. Thu về gần 850 tỷ đồng và chiếm tới 72,4% giá trị sản xuất hoa cây kiểng trên địa bàn thành phố.

Giai đoạn 2010 - 2019, TP.HCM đã có nhiều hoạt động nghiên cứu và lai tạo các giống lan chất lượng. Cụ thể, giai đoạn này đã lai tạo thành công 20 dòng hoa lan dendrobium mới, 6 dòng lan hồ điệp, trong đó có 12 dòng lan dendrobium mới được Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn cấp bằng bảo hộ giống cây trồng mới. Ứng dụng công nghệ chuyển gen tạo giống hoa lan dendrobium sonia kháng virus khảm vàng. Đồng thời, cũng đã xây dựng được 7 quy trình các sự kiện biến đổi gen bằng thiết lập cơ sở dữ liệu trình tự DNA của các đoạn DNA barcode và phân tích, đánh giá sự đa dạng nguồn gen phục vụ công tác bảo tồn và lai tạo giống cây trồng.

Ứng dụng công nghệ chiếu xạ tia gamma trong điều kiện in vitro tập trung chủ yếu ở hoa lan. Được Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn công nhận tiến bộ kỹ thuật cho 3 quy trình nhân giống, bao gồm nhân giống hoa mokara sạch virus bằng phương pháp nuôi cấy mô kết hợp, quy trình nhân giống lan rừng giả hạc bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật ứng dụng hệ thống ngập chìm tạm thời. Bên cạnh đó, thành phố cũng xây dựng thành công công nghệ vi sinh nhân giống quang tự dưỡng bán tự động để sản xuất cấy mô lan dendrobium.

Là một trong những đơn vị được đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, Trung tâm công nghệ sinh học TP.HCM (trực thuộc Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn TP.HCM) luôn sẵn sàng thực hiện tư vấn, chuyển giao công nghệ, cung ứng cây giống, đào tạo, huấn luyện về kỹ thuật nhân giống thực vật cho các cá nhân và tổ chức có nhu cầu.

Để thúc đẩy phát triển mô hình trồng hoa lan ở các vùng ngoại thành, ngoài việc đầu tư trang thiết bị, khoa học – kỹ thuật hiện đại phát triển giống lan, cần có thêm sự hỗ trợ về cơ chế, chính sách và ưu đãi vốn vay cho cây hoa lan phát triển.