Ứng dụng cơ giới hóa giảm lượng gieo sạ

Tại buổi tọa đàm, đại diện Cục trồng trọt, ông Nguyễn Văn Đoan, phó văn phòng phía Nam cho biết, đồng bằng sông Cửu Long là vựa lúa lớn của cả nước. Qua khảo sát thực tế, lượng giống gieo bình quân khoảng 150 kg/ha, nhu cầu lượng giống hàng năm gần 600 ngàn tấn/vụ cho khoảng 4 - 4,2 triệu ha.

Hiện nay, nông dân đã nhận thức được lợi ích của các chương trình khuyến cáo của ngành nông nghiệp về vấn đề sử dụng lượng giống trong gieo sạ. Ông Đoan so sánh, nếu năm 2015, lượng giống gieo sạ dưới 100 kg/ha chỉ dưới 5%, lượng giống gieo sạ 100 - 150 kg/ha chiếm khoảng 35 - 40% và còn lại gieo sạ trên 150 kg/ha, thậm chí có những địa phương sử dụng đến 250 - 300 kg, nhất là cả tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ.

Qua 4 năm sau thực hiện chương trình giảm lượng giống gieo sạ, đến năm 2019, lượng giống gieo sạ từ 80 - 100 kg chiếm khoảng 10 - 15%, lượng giống gieo sạ 100 - 150 kg đạt tỷ lệ 50 - 70%, gieo sạ trên 150 kg/ha đã giảm đáng kể.

Theo ông Đoan, nếu sử dụng khoảng 80 kg/ha, nông dân có điều kiện sử dụng giống lúa có chất lượng cao ở cấp xác nhận từ 70% trở lên, chi phí đầu tư giảm từ 3 - 4 triệu đồng/ha, lợi nhuận tăng thêm 5 - 6 triệu đồng/ha. Thêm vào đó, nếu gieo trồng đúng mật độ sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe, năng suất cao và ổn định; từ đó, hạt lúa đồng đều hơn, chi phí sản xuất giảm, khả năng cạnh tranh cao hơn.

Ông Ngô Văn Đây, phó văn phòng thường trực tại Nam bộ - Trung tâm khuyến nông quốc gia cho rằng cơ giới hóa sản xuất lúa hiện nay ở đồng bằng sông Cửu Long đạt được nhiều kết quả lớn, tuy nhiên việc ứng dụng cơ giới hóa trong khâu xuống giống chỉ đạt 5%. Trong thời gian gần đây, có nhiều sản phẩm cơ giới có thể hỗ trợ trong việc gieo sạ lúa như máy cấy, thiết bị bay không người lái, bình phun xịt tự động, máy sạ hàng...

Việc ứng dụng cơ giới như máy cấy, máy sạ hàng có thể giảm được khoảng 60 - 70% khối lượng giống, giảm 15 - 20% phân bón, giảm 30 - 40% thuốc bảo vệ thực vật, tăng năng suất 10 - 12% (tương đương 5 - 7 tạ/ha). Đặc biệt, việc cấy lúa bằng máy sẽ góp phần tăng khả năng chống chịu với điều kiện khí hậu cực đoan như hiện nay.

“Lưu ý, hiện nay, nông dân ưu tiên lựa chọn các giống lúa ngắn ngày, nhưng khi sử dụng máy cấy cần chọn giống lúa sinh trưởng trên 95 ngày. Mặt khác, mạ cấy lý tưởng là 10 - 13 ngày tuổi, bình quân khay mạ sử dụng từ 180 - 200 g lúa. Mật độ cấy tùy theo giống lúa và điều kiện thâm canh nhưng cần đảm bảo bụi cách bụi trên hàng từ 16 - 18 cm trở lên, 18 - 25 khóm/m2. Về mặt phân bón, tuân thủ “nặng đầu, nhẹ cuối”, 70% lượng đạm tập trung lúa ở giai đoạn từ 12 - 20 ngày tuổi sau cấy”, ông Đây nói.