Trẻ con không phải là người lớn thu nhỏ!

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC| 22/10/2021 18:38

KHPTO - Trên phương diện dùng thuốc, hoàn toàn không thể xem trẻ con là người lớn thu nhỏ. Bởi vì nếu xem trẻ con là người lớn thu nhỏ sẽ đi đến chỗ cho rằng bất cứ thuốc gì người lớn dùng được trẻ con sẽ dùng được, chỉ có việc giảm liều. Điều này hoàn toàn sai!

Bởi có những thuốc trẻ con không dùng được và trong bảng hướng dẫn sử dụng những thuốc đó có ghi “Chống chỉ định đối với trẻ con”. Thí dụ, thuốc kháng sinh tetracyclin có ghi “Chống chỉ định đối với trẻ dưới 7 tuổi”, tức trẻ dưới 7 tuổi không được dùng tetracyclin.

Riêng trong lĩnh vực dùng thuốc, người ta thường quan tâm đến 4 lứa tuổi sau của trẻ:

- Trẻ dưới 2 tuổi: tức lứa từ sơ sinh đến 2 tuổi. Như có loại thuốc được ghi “dành cho trẻ sơ sinh” chính là dành cho lứa tuổi này.

- Trẻ dưới 6 tuổi: lứa từ 2 đến 5 tuổi. Như có loại thuốc được ghi: “Chống chỉ định đối với trẻ dưới 6 tuổi” nhằm vào lứa tuổi này.

- Trẻ dưới 15 tuổi: lứa từ 6 đến 14 tuổi.

- Trẻ trên 15 tuổi.

Đối với nhiều quốc gia, trẻ dưới 18 tuổi vẫn được xem là trẻ con.

Trong trường hợp thuốc được dùng cho trẻ, sẽ tùy độ tuổi mà liều lượng thuốc dùng sẽ thay đổi cho thích hợp. Và các bậc phụ huynh nên lưu ý, cho trẻ dùng thuốc với sự chỉ định và hướng dẫn của thầy thuốc là tốt nhất

Có 2 lý do sau đưa đến trong dùng thuốc không thể xem trẻ con là người lớn thu nhỏ:

1. Cơ thể trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh đưa đến thuốc gây tác dụng bất lợi:

Việc cho thuốc ở trẻ con phải đặc biệt thận trọng vì ở trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, các cơ quan như gan, thận, hệ thần kinh trung ương, hệ tim mạch... chưa phát triển hoàn chỉnh, đưa đến dễ xảy ra hiện tượng thuốc gây độc tính cho các cơ quan đang phát triển.

2. Nhiều tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc chỉ xảy ra ở trẻ mà không xảy ra cho người lớn:

Ở trẻ, đặc biệt trẻ sơ sinh, có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc xuất hiện mà không thấy xuất hiện ở người lớn, chẳng hạn:

- Liều cao paracetamol làm tăng thân nhiệt ở trẻ sơ sinh chứ không hạ thân nhiệt như ở người lớn.

- Làm chậm lớn với tetracyclin và các thuốc corticoid.

- Làm xám răng vĩnh viễn với tetracyclin…

Vậy đối với vaccine ngừa Covid-19, nếu trẻ dùng sẽ như thế nào?

Vaccine là những chế phẩm sinh học (dùng mầm bệnh chết, sống hay một phần mầm bệnh, thậm chí là một đoạn DNA hay RNA) được dùng đưa vào cơ thể nhằm tạo ra những kháng thể đặc hiệu để khi nhiễm mầm bệnh thật, cơ thể có kháng thể sẽ chống trả và tiêu diệt được mầm bệnh.

Như vậy, vaccine cũng là thuốc nhưng có tác dụng đặc biệt là ngừa bệnh do sinh miễn dịch nhờ giúp sinh kháng thể.

Đối với vaccine ngừa Covid-19, nếu trẻ dùng vẫn phải thực hiện đúng nguyên tắc “Trẻ con không phải là người lớn thu nhỏ”. Đặc biệt, có một số khác biệt so với việc dùng thuốc sau:

Có khi không cần giảm liều khi tiêm vaccine. Như theo tin báo chí, trẻ từ 12 - 17 tuổi tiêm 2 liều Pfizer/BioNTech giống như người lớn, tức mỗi liều 30 mcg và hai liều cách nhau 3 tuần. Trong khi đó, trẻ 5 - 11 tuổi tiêm mỗi liều 10 mcg, tức chỉ dùng 1/3 liều người lớn. Rõ ràng là liều vaccine Pfizer/BioNTech và tính sinh miễn dịch ở cơ thể là không liên quan nhau.

Ngược lại, liều vaccine ngừa uốn ván, bạch hầu, ho gà dùng ở trẻ lại có liều cao hơn dùng cho người lớn.

Đối với trẻ, để đảm bảo dùng vaccine ngừa Covid-19 với liều an toàn và hiệu quả, phải nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đúng quy cách. Chứ không thể suy đoán một cách dễ dãi.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Trẻ con không phải là người lớn thu nhỏ!
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO