Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực xây dựng

Theo bà Chu Vân Hải (phó giám đốc Sở KH&CN TP.HCM), nhằm thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo trong khu vực công, Sở KH&CN TP.HCM sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện các nhiệm vụ nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước và định hướng chiến lược phát triển ngành lĩnh vực. Sở xây dựng là đơn vị đầu tiên ký Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2020 - 2025 với Sở KH&CN về thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực xây dựng với các nội dung: quản lý hạ tầng kỹ thuật, quản lý đô thị và nhà ở, quản lý hoạt động xây dựng.

Mục tiêu của buổi tọa đàm lần này là trao đổi, thảo luận và tìm kiếm đối tác để giải quyết vấn đề của Sở xây dựng đặt ra như quản lý quy hoạch – tài nguyên – xây dựng trên địa bàn TP.HCM và xử lý tình trạng dầu, mỡ gây tắc nghẽn, hư hỏng hệ thống thoát nước đô thị.

Về thực trạng công tác quản lý quy hoạch - tài nguyên - xây dựng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, ông Phạm Kim Bằng (Phòng cấp phép xây dựng, Sở xây dựng) cho biết, các thông tin dữ liệu liên quan quy hoạch - tài nguyên - xây dựng đã được Sở tài nguyên và môi trường, Sở quy hoạch – kiến trúc, Sở xây dựng, UBND quận – huyện số hóa tại các trang thông tin điện tử và phần mềm quản lý.

Tuy nhiên, các dữ liệu này chưa kết nối thông suốt nhau. Vì thế, ngày 13/5/2020 vừa qua, Sở xây dựng đã tổ chức họp với các bên liên quan và Công ty VLAB (đơn vị tư vấn nghiên cứu xây dựng phần mềm ứng dụng) để trao đổi và tìm ra giải pháp xây dựng phần mềm quản lý quy hoạch - tài nguyên - xây dựng cho toàn địa bàn TP.HCM.

Từ đây, ông cũng kiến nghị các cơ quan, đơn vị, chuyên gia, trường viện, doanh nghiệp nghiên cứu đề ra các giải pháp xây dựng ứng dụng quản lý quy hoạch – tài nguyên – xây dựng cho toàn địa bàn TP.HCM.

Về thực trạng ảnh hưởng của nước thải chứa nhiều dầu, mỡ lên hệ thống thoát nước đô thị, ThS. Đỗ Tấn Long (phó giám đốc Trung tâm quản lý hạ tầng kỹ thuật TP.HCM) cho biết, qua thống kê sơ bộ, chỉ tính riêng trên địa bàn các quận nội thành TP.HCM hiện đang có hàng vạn nhà hàng, khách sạn, các tòa nhà hỗn hợp thương mại, bếp ăn của các cơ quan, trường học, cơ sở chế biến thực phẩm, lò giết mổ, trạm xăng dầu… với quy mô khác nhau.

Hàng ngày, nguồn nước thải có chứa dầu mỡ từ các cơ sở này gần như được xả thẳng ra kênh rạch, ao hồ và hệ thống thoát nước chung của TP.HCM, gây tắc nghẽn hệ thống thoát nước và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Qua kết quả khảo sát, quan trắc và phân tích chất lượng nước thải của một số cơ sở sản xuất, kinh doanh ăn uống cho thấy, mức độ ô nhiễm dầu mỡ động thực vật cao hơn Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước thải sinh hoạt gấp hàng chục đến hàng nghìn lần.

Nước thải có chứa dầu mỡ chưa qua quá trình xử lý sơ bộ nên trong thành phần còn chứa rất nhiều chất hữu cơ: chủ yếu là các chất béo và dầu mỡ (từ 40% - 60%), phần còn lại bao gồm protein (chiếm 15%) và hydratcacbon (25%).

Do dầu mỡ có đặc tính nhẹ hơn, không tan trong nước và có độ kết dính cao nên khi xả ra cống thoát nước sẽ bám dính, tích tụ và đóng khối trong đường ống dẫn đến việc ăn mòn gây hư hỏng lớp bê tông trong lòng cống và làm sụt lún mặt đường; gây tắc nghẽn cục bộ làm cản trở dòng chảy; phát sinh mùi hôi làm ô nhiễm môi trường và phát sinh dịch bệnh…

Tuy vậy, theo ông Long, hiện nay vẫn chưa có cơ chế phối hợp và quy định áp dụng đối với nước thải nhiễm dầu mỡ phải đạt tiêu chuẩn chất lượng trước khi xả ra môi trường. Trước thực trạng trên, cần thiết hiện nay là đưa thiết bị tách dầu mỡ vào áp dụng rộng rãi, đồng bộ tại tất cả các địa điểm kinh doanh ăn uống, cơ sở rửa xe, bảo dưỡng xe… nhằm bảo vệ và giữ gìn môi trường sống.

Từ đây, trung tâm cũng kiến nghị một số giải pháp sau: tham mưu UBND TP.HCM xem xét ban hành quy định bắt buộc lắp đặt thiết bị để thu gom và xử lý nước thải cục bộ đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật theo quy định tại các cơ sở kinh doanh ăn uống trước khi đưa vào hoạt động; phối hợp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý, khắc phục về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước đối với các cơ sở phát sinh dầu mỡ trong quá trình hoạt động, kinh doanh; ban hành các biện pháp chế tài cụ thể đối với các đơn vị vi phạm…