Tận dụng kỳ nghỉ hè giúp con tăng chiều cao

Điều cha mẹ chúng ta cần làm là tạo điều kiện thuận lợi để những nhân tố này được thể hiện tốt nhất.

Chiều cao bị chi phối bởi 5 yếu tố chính bao gồm: dinh dưỡng, giấc ngủ, vận động, mức độ stress và gen di truyền. Mùa hè là thời điểm thuận lợi cho các yếu tố này phát huy cùng nhau. Bởi kỳ nghỉ hè là thời điểm trẻ được nghỉ ngơi nhiều hơn, không căng thẳng áp lực bài vở, được ngủ sớm và đủ giấc, được chăm chút dinh dưỡng đầy đủ... Đặc biệt, nhiều trẻ được tham gia các môn thể thao hay các hoạt động vui chơi ngoài trời thường xuyên hơn. Khi những điều này được kết hợp cùng lúc sẽ giúp trẻ phát huy tốt yếu tố di truyền để tăng chiều cao.

Một điều khá thú vị từ báo cáo của nhóm TS. Leonibus, Đại học Manchester và nhóm TS. Lango Allen, Đại học Exeter, Anh, cho thấy: có ít nhất 5 gen di truyền quy định tốc độ phát triển chiều cao được nhận ra là có liên quan đến chu kỳ ngày dài của mùa hè.

Vận động

Vận động không chỉ giúp quá trình trao đổi chất, chuyển hóa năng lượng diễn ra tốt hơn, thúc đẩy tăng trưởng của cơ thể mà còn kích thích quá trình phát triển xương, cơ bắp để trẻ có bộ xương vững chắc và dẻo dai. Mặt khác, vận động còn thúc đẩy hormon tăng trưởng GH tiết ra nhiều hơn.

Nghỉ hè là thời điểm lý tưởng để tập trung cho trẻ nếp sinh hoạt vận động hợp lý. Cha mẹ nên khuyến khích con tham gia các hoạt động vui chơi lành mạnh, nhất là các hoạt động ngoài trời. Các môn thể thao gia tăng thời gian vận động gắng sức như bơi lội, bóng đá, cầu lông..., nên tham gia 2 - 3 buổi/tuần, một buổi không nên quá 30 phút. Nhảy dây, nhảy cao, bật nhảy tại chỗ, xà đơn... hay các môn thể thao vươn dài người cũng rất tốt cho chiều cao. Vào cuối tuần, cha mẹ có thể cho trẻ tham gia các hoạt động cắm trại, đi biển, nhà sách, công viên, bảo tàng...

Việc tập luyện thể thao nên duy trì điều độ và tăng cường độ dần theo thời gian, vừa sức với độ tuổi của trẻ. Giảm tối thiểu tổng thời gian thụ động trên màn hình như xem tivi, chơi iPad: dưới 60 phút/ngày cho trẻ 2 - 6 tuổi và 90 phút cho trẻ lớn hơn 6 tuổi.

Dinh dưỡng

1. Trẻ nên có bữa sáng đầy đủ, tránh ăn sáng trễ hay chỉ ăn qua loa. Năng lượng bữa sáng không đầy đủ hoặc quá trễ có thể ảnh hưởng đến năng lượng hấp thu trong ngày của trẻ. Các bữa ăn trong ngày nên duy trì ăn đúng bữa, đúng giờ. Điều này sẽ giúp cơ thể trẻ dễ điều chỉnh các enzym tiêu hóa, việc hấp thụ chất dinh dưỡng cũng ổn định hơn, cũng như tránh các rối loạn hormon liên quan đến tăng trưởng.

2. Bữa ăn của trẻ nên đa dạng và cần đầy đủ các nhóm dinh dưỡng chính như chất đạm, chất béo, tinh bột, chất xơ, vitamin và khoáng. Đặc biệt, calci, vitamin D3 và vitamin K2 là những vitamin, khoáng có vai trò quan trọng trong phát triển xương khỏe mạnh.

- Calci là thành phần chính trong xương, duy trì và xây dựng cấu trúc xương khỏe mạnh. Nguồn calci an toàn và hấp thụ tốt nhất là từ thực phẩm hàng ngày như bơ, trứng, sữa, cá, tôm, ngũ cốc, một số rau xanh, trái cây... Phần lớn trẻ dưới 5 tuổi thường có đủ calci vì chế độ ăn của trẻ chủ yếu là sữa và các thực phẩm chứa sữa hoặc giàu calci. Tuy nhiên, để có thể hấp thụ và sử dụng hiệu quả tại xương, calci cần vai trò của vitamin D và K2.

- Cụ thể, vitamin D cần thiết cho sự hấp thụ calci cũng như ngăn ngừa các vấn đề như còi xương của trẻ. Khuyến cáo hiện tại, trẻ dưới 5 tuổi cần 400 IU/ ngày. Vai trò của vitamin K2 được TS. Karpiński, Đại học Bialystok, Hà Lan, nhấn mạnh là hỗ trợ vitamin D định hướng calci vào xương.

* Dạng vitamin D3 thích hợp cho trẻ nên ở dạng xịt hoặc nhỏ giọt hơn là dạng viên. Một số dạng xịt trực tiếp vào miệng như Dimao vitamin D3 400 IU được đánh giá tiện dụng, chuẩn liều và gia tăng khả năng hấp thụ vitamin cũng như sự thích thú hợp tác của trẻ.

* Vitamin K2 có trong một số thực phẩm như món đậu natto Nhật Bản, một số loại phô mai, sữa chua... Một cách khác, vitamin K2 có thể bổ sung đường miệng như dạng xịt Keovon vitamin K2 - MK7, đặc biệt với các bé ăn uống ít đa dạng.

3. Theo chuyên gia dinh dưỡng Rachael, Đại học New York, Mỹ, có một số thực phẩm liên quan đến tăng trưởng chiều cao. Tuy nhiên, để đạt được lợi ích tốt nhất, bạn nên phối hợp chúng một cách đa dạng trong bữa ăn của trẻ hơn là chỉ cho trẻ ăn loại nào đó.

- Rau xanh cho lá và nấm các loại có thể nấu canh hoặc xúp.

- Khoai lang và đậu các loại, đặc biệt đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ có thể nấu chè hoặc làm bánh cho các bữa phụ cho trẻ.

- Thịt gà và cá cho dầu như cá thu và cá hồi. Có thể phân bố 1 - 2 ngày gà/tuần và 2 ngày cá/ tuần.

- Trứng là nguồn chất đạm tốt, đặc biệt là nguồn cung cấp các acid amin thiết yếu. Trứng luộc có thể tiện lợi cho các chuyến đi cắm trại hoặc có thể giới thiệu trong lúc trẻ đang chơi.

4. Hạn chế các loại bánh kẹo trong nhà, thay vào đó để sẵn trong tủ lạnh các loại trái cây trẻ thích, các loại bánh dinh dưỡng ít đường, phô mai hay thức uống lành mạnh như sữa hay sữa chua để trẻ tiện lấy khi cần.

5. Đảm bảo trẻ uống đủ nước mỗi ngày.

Giấc ngủ

Trẻ nên được ngủ sớm trước 10 giờ vì từ thời điểm này đến 4 giờ sáng là hoạt động tối ưu của hormon tăng trưởng. Trước giờ đi ngủ 1 tiếng, trẻ nên ngưng các hoạt động có liên quan đến màn hình điện tử. Để tạo nếp ngủ tốt, bạn có thể đọc sách hoặc nói chuyện, chơi cùng trẻ trên giường 20 phút trước giờ ngủ. Điều này sẽ giúp trẻ đi vào giấc ngủ tốt hơn.