Phỏng vấn nhanh: Vì sao Vĩnh Long xây bảo tàng nông nghiệp - nông thôn đầu tiên ở ĐBSCL?

* Thưa ông, ý tưởng xây dựng bảo tàng này được xuất phát từ đâu?

- Cách đây không lâu, nguyên Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt có chuyến về thăm và làm việc tại tỉnh Vĩnh Long, đã có gợi ý chỉ đạo chính quyền địa phương nên lập dự án xây dựng một bảo tàng nông nghiệp - nông thôn, nếu có khả năng thì nên xây một bảo tàng có tầm cỡ trong khu vực. Trước đó, ông Kiệt cũng muốn xây dựng bảo tàng này tại Cà Mau hoặc tại Cần Thơ nhưng các địa phương này triển khai khá chậm nên ông Kiệt đã bàn bạc việc này về địa bàn Vĩnh Long. Hiện nay, UBND tỉnh Vĩnh Long đã có quyết định “thống nhất xây dựng bảo tàng này” ở khóm 1, ấp Rạch Trúc, thị trấn Vũng Liêm, huyện Vũng Liêm, nằm trong khu vực quy hoạch quần thể công viên - tượng đài - trung tâm văn hóa huyện, trên diện tích khoảng 3 ha. Huyện đang làm thủ tục thu hồi 3 ha đất tại địa phương để giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện xây dựng bảo tàng. Sở VH-TT tỉnh Vĩnh Long cũng đang mời tư vấn là Công ty tu bổ di tích trực thuộc Bộ VH-TT để tư vấn và sau đó địa phương tiến hành lập dự án.

* Khi nào địa phương tiến hành lập dự án cụ thể?

Chiếc nơm bắt cá - một trong những nông cụ của người dân miền Tây xưa nay

Ngày 5/6/2007, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long đã có văn bản số 1370/UBND-KTTH về việc chấp thuận chủ trương xây dựng bảo tàng nông nghiệp - nông thôn Vĩnh Long. Công trình do Sở VH-TT tỉnh Vĩnh Long làm chủ đầu tư thực hiện trong giai đoạn 2008 - 2010 từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, ước tổng mức đầu tư trên 13 tỉ đồng (chỉ ước chừng số tiền do chưa có lập dự án cụ thể). Còn về lập dự án cụ thể, có thể vào đầu quý II/ 2008, chúng tôi mới hoàn thành việc lập dự án xây dựng. Bởi vì, muốn lập dự án thì phải được tư vấn cặn kẽ và nhất là phải có nhiều cuộc hội thảo thống nhất ý kiến xoay quanh việc xây dựng bảo tàng và cách trưng bày, trang trí đúng theo nội dung, chủ đề...

* Về nội dung, dự kiến đầu tiên bảo tàng sẽ trưng bày những gì?

- Như tôi đã nói, cơ quan chức năng có liên quan sẽ phải tổ chức nhiều cuộc hội thảo nữa, chẳng hạn như hội thảo bố trí ý tưởng trưng bày ba loại nhà ở của ba tầng lớp (phú nông, trung nông, bần nông) xưa; chỗ trưng bày chung; có chỗ phim trường (chỗ tái hiện lại đời sống sản xuất, sinh hoạt của người nông dân xưa); trưng bày đình làng Trung Trạch xưa (tái hiện lại đình làng thời đó). Nếu bảo tàng xây dựng hoàn thành, trước tiên bảo tàng sẽ trưng bày các loại nhà thời xưa, trưng bày các dụng cụ làm nông nghiệp và những hình ảnh thể hiện thao tác cày bừa, trục, nhổ mạ lúa... của người nông dân xưa.

Mục đích cuối cùng là để bảo tồn các hiện vật; công cụ phục vụ cho sản xuất nông nghiệp - nông thôn, đồng thời tái hiện lại không gian sống và tập quán sinh hoạt của người nông dân qua các thời kỳ; lưu giữ nền văn minh lúa nước làm cơ sở giáo dục truyền thống cho các thế hệ trẻ sau này cũng như giới thiệu với du khách phương xa biết được quá trình hình thành và phát triển sản xuất nông nghiệp - nông thôn của tỉnh Vĩnh Long nói riêng và vùng ĐBSCL nói chung. Hiện tại, ngành chức năng đã mở cuộc tập huấn nhiệm vụ sưu tầm các hiện vật; các nông cụ của nông dân Vĩnh Long xưa và đã sưu tập được một số hiện vật nông cụ sản xuất nông nghiệp. Vĩnh Long sẽ cố gắng hết sức mình để biến ý tưởng này thành sự thật vào năm 2010.