Phòng tránh dị vật đường thở ở trẻ em

Dị vật đường thở thường xảy ra ở trẻ nhỏ, tuổi ăn dặm đến 3 tuổi. Ở độ tuổi này trẻ thường tò mò, thích cho vào miệng những vật cầm chơi. Các phản xạ đóng mở thanh quản để bảo vệ đường thở khi ăn uống và khi hít thở chưa thuần thục. Nếu bất cẩn cho trẻ ăn, ngậm các loại này sẽ rất dễ bị sặc gây dị vật đường thở. Nhiều trường hợp thân nhân trẻ không nhận biết khi trẻ bị sặc để xử trí kịp thời hoặc đưa đến bệnh viện muộn thì dẫn đến bị viêm phổi kéo dài, áp xe phổi, viêm mủ màng phổi rất khó chữa trị.

Khi phát hiện hay nghi ngờ trẻ bị dị vật đường thở phải nhanh chóng xử trí, không để trẻ ngạt thở. Nếu trẻ nói được, khóc được, đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được khám và gắp dị vật ra. Nếu trẻ khó thở nặng, tím tái, vật vã, hôn mê, thực hiện ngay thao tác vỗ lưng ấn ngực để trẻ ói, ho (có thể dị vật được tống ra) không bị ngạt thở. Trẻ lớn làm thủ thuật Heimlich để tống dị vật ra ngoài, sau đó đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất.

Phòng tránh như thế nào?

- Không nên để hạt dưa, hạt bí gần tầm nhìn, tầm với của trẻ. Không để vương vãi trên sàn nhà hạt dưa hấu, hạt mãng cầu, vỏ hạt dưa, vỏ hạt bí, trẻ có thể nhặt cho vào miệng.

- Không cho trẻ nhỏ ăn dưa hấu chưa lấy hết hạt ra hoặc các loại hạt dưa, hạt bí, đậu phộng. Không cho trẻ ngậm miếng dưa leo, mảnh bánh tráng (ví dụ trái sa-bô-chê phải cắt ngang để tách hột cho hết).

- Không cho trẻ chơi với các loại hạt, đồng tiền, đồ vật nhỏ.

- Tránh ép trẻ ăn uống khi trẻ đang khóc. Không cho trẻ ngậm thức ăn trong miệng và đùa giỡn, nếu nhìn thấy trẻ cho những thức này vào miệng không vội la làm trẻ khóc thét dễ bị sặc.

Vấn đề đặt ra là tập cho trẻ thói quen không được ngậm bất cứ thứ gì trong miệng, từ những vật nhỏ đến đồ chơi, vật cứng. Nếu thấy trẻ ngậm phải nhẹ nhàng lấy ra, không được làm trẻ sợ hít mạnh vào đường thở. Đối với trẻ từ 1 - 3 tuổi: không cho ăn những thức ăn dễ rơi vào đường thở như các loại hạt, xương mà nên lọc bỏ. Với những trẻ lớn hơn, không để trẻ nô nghịch, cười đùa khi ăn khiến trẻ mất tập trung dẫn tới những hậu quả đáng tiếc.

Nhận biết trẻ bị dị vật đường thở

Lứa tuổi từ 1 đến 3 tuổi dễ bị mắc dị vật đường thở nhất. Khi thấy trẻ đang ăn, chơi đột ngột ho sặc sụa, khó thở, trợn mắt, mặt tím tái. Sau đó thở khó, ngưng thở do tắc nghẽn đường thở cấp. Nếu dị vật bít một phần đường thở trẻ sẽ thở rít kèm theo ho rũ rượi, cơn ho dồn dập, mặt đỏ gay. Cơn ho này kéo dài sau đó dịu đi, chỉ còn những tiếng ho rải rác. Khi thấy trẻ có dấu hiệu trên phải nghĩ ngay đến trẻ bị hóc dị vật và cho bé đến bệnh viện càng sớm càng tốt.