Phòng ngừa hạ huyết áp

Nguyên nhân thường gặp của hạ HA:

Hạ HA theo tư thế (orthostatic hypotension): hoa mắt, chóng mặt, khi từ tư thế nằm chuyển nhanh sang ngồi hoặc từ ngồi chuyển sang đứng. Đo HA: HA tâm thu tụt trên 20 mmHg so với bình thường. HA tâm trương tụt trên 10 mmHg so với bình thường. Nguyên nhân là do cơ thể không kịp điều chỉnh HA qua thần kinh giao cảm để đối phó với sự thay đổi tư thế. Thường gặp ở người cao tuổi, người có xơ vữa động mạch não nhiều.

Hạ HA sau ăn: thường sau ăn 30 - 75 phút sau ăn no. Hiện tượng này được giải thích là do máu dồn về vùng tạng (dạ dày, ruột) nhiều. Nơi khác như não, lại thiếu lưu lượng máu cần thiết. Hạ HA sau khi đi tiểu, sau đại tiện, sau cơn ho, sau nuốt nghẹn: được giả thuyết là do kích thích mạnh thần kinh X. Người ta còn nhận thấy có trường hợp hạ HA, ngất, thậm chí tử vong, sau khi thắt cà vạt hoặc sau khi bị bóp vùng xoang cảnh, do cơ chế nói trên. Người có thai, thường vào nửa sau của thai kỳ, khi đứng lâu, nhất là ở chỗ đông người, có thể bị tụt HA, xỉu...

Điều trị không dùng thuốc:

- Hạ HA do đứng: nên uống nhiều nước, ăn thêm mặn nếu không có phản chỉ định. Uống ít hoặc không uống rượu. Đang nằm, ngồi dậy từ từ; đang ngồi, đứng dậy từ từ; đang đứng, bắt đầu đi từ từ (ba từ từ). Không nên bắt chéo chân khi đang ngồi. Nếu có giãn tĩnh mạch chi dưới: nên

mang vớ áp lực của người suy tĩnh mạch.

- Hạ HA sau ăn: nên ăn nhiều bữa nhỏ, giảm bớt các chất bột, gạo trong khẩu phần.

- Hạ HA do mất điều chỉnh thần kinh giao cảm: ho, đi tiểu, rặn mạnh khi đại tiện... Tránh những tình huống gây ra hạ HA đã gặp phải. Ngồi xuống, cúi đầu giữa hai đầu gối: động tác này giúp nâng HA lên.