Ông nội hiến gan cứu cháu bị suy gan giai đoạn cuối

Bệnh nhân là bé D.C.M, sinh tháng 2/2018, ngụ tại Q.3, TP.HCM. Bé sinh non lúc hơn 6 tháng tuổi do vỡ ối sớm.

Sau sinh gần một tháng rưỡi, trong quá trình điều trị ROP (bệnh võng mạc ở trẻ sinh non), phát hiện bé có thêm tình trạng vàng da ứ mật do bệnh teo đường mật bẩm sinh. Dù bé đã được phẫu thuật Kasai để điều trị nhưng tình trạng diễn tiến xấu nên gia đình đã chuyển bé sang BV nhi đồng 2 vào ngày 3/6/2019.

Bé nhập viện trong tình trạng bị viêm phổi nặng, suy gan giai đoạn cuối với biểu hiện suy hô hấp, báng bụng (trướng bụng), vàng da nặng.

Dù bé được các bác sĩ của khoa tiêu hóa điều trị tích cực bằng nhiều loại kháng sinh mạnh cùng lúc nhưng không hiệu quả, nên hội đồng chuyên môn bệnh viện chỉ định phải ghép gan bán khẩn cho bé, nếu không bé có nguy cơ tử vong sớm.

Người cho tạng ban đầu được chọn lựa là bố ruột bé. Tuy nhiên, qua kiểm tra phát hiện, bố bé bị gan nhiễm mỡ, không phù hợp chỉ định cho gan. Người kế tiếp tình nguyện cho gan để cứu sống cháu chính là ông nội D.V.L, 56 tuổi, ngụ tại tỉnh Tây Ninh.

Ca ghép gan diễn ra vào ngày 18/6/2019, chịu trách nhiệm điều hành chính TS.BS Phạm Ngọc Thạc - phó giám đốc BV. nhi đồng 2, trưởng kíp mổ là TS.BS Trần Thanh Trí, trưởng khoa ngoại tổng hợp cùng sự hỗ trợ và cố vấn chuyên môn GS.BS Trần Đông A cùng các giáo sư đến từ Bỉ.

TS.BS Phạm Ngọc Thạch cho biết, dù có rất nhiều kinh nghiệm và nắm vững kỹ thuật ghép tạng nhưng trong quá trình phẫu thuật, cả ê kíp phẫu thuật cũng phải tập trung cao độ do động mạch gan trái của người cho lại xuất phát từ động mạch của dạ dày và mạc nối nhỏ nên khi bóc tách phân thùy gan 2, 3 tương đối khó khăn. Khi ghép phần gan mới cho bé M., tĩnh mạch cửa của bé lại không tương thích tĩnh mạch cửa của người ông nên ê kíp phẫu thuật phải lấy tĩnh mạch cảnh trái của bệnh nhi làm cầu nối. Nhờ vậy mạch máu không bị gập, mạch máu lưu thông tốt.

Êkíp ghép gan BV nhi đồng 2 chia sẻ ca ghép gan thứ 3 tại Bệnh viện nhi đồng 2 TP.HCM.

Vấn đề gây trở ngại tiếp theo là bụng của em bé quá nhỏ do sinh non tháng nên ê kíp phẫu thuật phải nong ổ bụng của em bé rộng ra để thích ứng với lá gan mới bằng tấm plaque – một vật liệu không gây phản ứng cho cơ thể. Ca phẫu thuật kéo dài 15 giờ đã thành công.  

Sau ghép gan 2 tuần, bệnh nhi được phẫu thuật lấy tấm plaque ra và khâu phục hồi thành bụng. Tình trạng viêm phổi và nhiễm trùng huyết cải thiện, huyết động ổn định, chức năng gan cải thiện dần. Bé tỉnh táo, ăn uống tốt. Bệnh nhi tiếp tục được các bác sĩ điều trị, theo dõi chặt chẽ cũng như có chế độ chăm sóc dinh dưỡng phù hợp để phát triển thể chất, vận động. 

Sau ghép 2 tháng, hiện bệnh nhi hồi phục tốt, bé tăng cân, vui vẻ, linh hoạt, da dẻ trắng trẻo, không còn đen xạm do tình trạng ứ mật như trước. Bé có thể tự ngồi, đi xe đẩy hay đùa giỡn với mọi người, bé đã được xuất viện. Sức khỏe người cho tạng, ông nội bé, cũng ổn định và tăng cân sau phẫu thuật.

GS.BS.Trần Đông A, nhận định: “Đây là 1 trong 2 ca nặng nhất mà bệnh viện đã tiếp nhận, nếu không được ghép gan kịp thời chắc chắn cháu sẽ tử vong sớm. Chúng tôi mong muốn mang lại điều tốt đẹp nhất cho gia đình cháu nên cả ê kíp đã hết sức tập trung chuyên môn cũng như vận động sự hỗ trợ từ bạn bè thế giới. Thành công của ca này cũng như của các ca trước đây giúp chúng tôi có thêm động lực phấn đấu để có thêm nhiều bé được cứu chữa kịp thời”.  

Để gan được hồi phục tốt nhất trước khi cuộc ghép được tiến hành. Ông nội của bệnh nhi, đã từ bỏ ngay những thói quen có hại như hút thuốc, uống rượu… mà trước đó nhiều lần ông không làm được. Ông xúc động chia sẻ “Nhìn cháu khỏe lại gia đình rất vui mừng, ban đầu khi quyết định hiến gan cho cháu, tôi khá lo lắng vì chưa từng nằm viện hay phẫu thuật. Thương cháu, cùng với sự giải thích tận tình từ GS.BS.Trần Đông A, tôi tự tin lập tức đồng ý cho 1 phần gan của mình và không còn lo lắng kể cả lúc bước lên bàn mổ. Để cứu sống cháu, tôi sẵn sàng làm các yêu cầu của bác sĩ, bỏ rượu bỏ thuốc lá hoàn toàn, điều mà nhiều năm qua tôi muốn mà không làm được. Cám ơn tập thể y, bác sĩ bệnh viện đã cứu cháu tôi”.

Được biết, đây là ca ghép gan thứ 13, tại BV nhi đồng 2, ca ghép gan đầu tiên thực hiện vào năm 2005. Hơn mười năm qua, BV nhi đồng 2  đã thực hiện thành công 17 ca ghép thận, 12 ca ghép gan.