Lễ hội Kỳ Yên mang đậm nét truyền thống văn hóa dân tộc

HUỲNH VĂN XĨ| 29/03/2017 14:47

KHPT-Như thông lệ, hàng năm, cứ đến tháng 2 âm lịch, người dân địa phương cùng khách thập phương từ các nơi lại nô nức về dự “Lễ hội Kỳ Yên” tại đình Thần Tân Hương.

Chương trình lễ hội được tổ chức công phu, long trọng, kéo dài trong 3 ngày (từ 11 - 13 tháng 2 âm lịch) nhằm tưởng nhớ công ơn của các bậc hiền nhân đã có công khai phá và xây dựng thôn Tân Hương từ thế kỷ 19. 

hoi_ky_yen

ọa lạc tại ấp Tân Thạnh, cách Quốc lộ 1A khoảng 150 mét về hướng tây, đình thần Tân Hương (còn được gọi là đình Cột Lớn), có lịch sử hình thành cách nay trên 190 năm. Theo lời kể của các cụ cao niên trong xã, từ lúc khai thiên lập địa, vùng đất Tân Hương khi đó còn là bãi biển với cây cối mọc như rừng (trong lòng đất còn nhiều chứng tích như vỏ sò, vỏ hến biển rất to, dây xích tàu...). Khi đó, có 5 người thuộc dòng họ Trần, Lê, Nguyễn, Phan, Dương được xem là 5 vị công thần đã có công khai sáng ra thôn Tân Hương do đã quy tụ được khoảng 500 người về đây sinh sống và đã dâng sớ thỉnh cầu triều đình nhà Nguyễn lúc bấy giờ là vua Minh Mạng xin công nhận thôn Tân Hương. Sau khi được thành lập, Thiệu Trị năm thứ 5 và sau đó là vua Tự Đức đã sắc phong cho thôn Tân Hương “thập sắc” (10 tấm sắc ghi bằng chữ Hán) bao gồm những nội dung đề cao công đức to lớn của các vị thần được sắc phong về hiếu tử thần, trung nghĩa thần và nhiều qui tắc xử sự về đạo làm người…với mong muốn các vị thần sẽ ra sức hộ trì, che chở, bảo vệ lê dân của nhà vua. Sau khi được sắc phong, người dân địa phương xây đình để làm nơi lưu giữ “Sắc Thần” như gìn giữ một báu vật của vua ban. Lúc đầu, đình được xây dựng tại ấp Tân Phú (Khu công nghiệp Tân Hương ngày nay), nhưng do đường sá khó khăn, có 3 chủ đất đã tự nguyện hiến 1 ha đất để di dời đình về ấp Tân Thạnh và khai phá đường Lộ Làng nối với lộ Đông Dương (Quốc lộ 1A hiện nay) để giúp việc đi lại của người dân được thuận lợi hơn. Hiện nay, tại đình chỉ còn lưu giữ 8 Sắc Thần, do trước đây đã chuyển giao 2 Sắc cho đình Tân Hương Tây (ấp Tân Thuận) và đã bị thiêu cháy trong chiến tranh. 

Đình Thần Tân Hương được trùng tu vào năm 1959, diện tích 675 m2 theo kiến trúc đình cổ Nam bộ có 3 ngôi (cột kèo trước bằng gỗ, lợp ngói âm dương, sau được thay bằng cột xi măng, ngói Tây). Trong chánh điện, ở giữa đình nhìn từ ngoài vào là bàn thờ lớn với đôi hạc châu đầu vào nhau, phía sau là bàn phẩm vật cúng tế và tủ lưu giữ Sắc Thần. Phía đối diện, nhìn từ trong ra, ở giữa là bàn thờ Thần (Long án đặt trong khung kính ghi chữ Thần bằng tiếng Hán và 2 mão Thần), hai bên bàn thờ Thần gồm: bên tả thờ Tả ban (giống như Thần, có 2 mão), Bạch mã Thái giám và Tiền hiền (có bài vị khắc tên 11 vị tiền hiền bằng chữ Hán, người có công khai phá, thành lập đình); bên hữu gồm bàn thờ Hữu ban (giống như Thần), Hậu hiền (có bài vị khắc tên 18 vị có công hiến đất xây đình, mở đường…). Phía trước chánh điện, ở giữa là bàn thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, hai bên tả, hữu là bàn thờ chiến sĩ; đối diện là sân khấu hát bộ. 
Trong thời gian diễn ra lễ hội, ngày cũng như đêm, khách thập phương nô nức đến đình thắp hương để cầu nguyện cho một năm mới được an lành, hạnh phúc. Đúng 8 giờ ngày 11 âm lịch , lễ “giỗ Tiền hiền và Tiên sư” được tiến hành; khoảng 9 giờ 30, lễ “cúng Tống gió” (hay lễ đưa binh) bắt đầu nhằm xua đi những xui rủi; đến 11 giờ 30 là nghi lễ “phụng nghinh Thần Sắc” (khui giở Sắc Thần vua ban) do ông Chánh tế - người cao niên có uy tín nhất trong xã được giao nhiệm vụ mang Thần Sắc ra bàn phẩm vật cúng tế để đại diện Ban khánh tiết, đại diện người dân địa phương chứng kiến và kiểm tra số lượng Sắc Thần. Sau khi kiểm tra xong, Sắc Thần được đặt vào hộp kiếng, phủ khăn đỏ và phân công người túc trực canh giữ cho đến lúc nhập Sắc. Tiếp theo, lễ “Tế chiến sĩ” được tiến hành vào lúc 20 giờ ngày 11 âm lịch nhằm tưởng nhớ công lao các chiến sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng. Đến 0 giờ cùng ngày, lễ “cúng Tế thần” (còn gọi là cúng yết) được tiến hành với nghi thức trang trọng, phẩm vật là nguyên con heo đã được giết mổ đặt trên bàn kèm mâm xôi nếp; học trò lễ gồm 6 cặp (6 nam, 6 nữ) xếp hai hàng (có quân lính được trang bị gươm giáo nghiêm trang đứng hầu hai bên) tiến hành thủ tục dâng hương, dâng than, dâng tửu 4 lần (Ban chánh tế tiến hành công bố nội dung 8 Sắc Thần vua ban); khi điểm trà xong thì nghi lễ kết thúc. 

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Lễ hội Kỳ Yên mang đậm nét truyền thống văn hóa dân tộc
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO