Kỹ thuật ủ lá mì trong silo làm thức ăn gia súc

Ngọn lá giàu protein (18 - 20% chất khô) gấp 2 lần lượng đạm có trong bắp hạt, thích hợp cho chăn nuôi, vỗ béo bò, nhưng không thể cho bò ăn trực tiếp, vì đa số mì hiện nay là giống KM94 chứa nhiều độc tố cyanoglucosid, trâu bò ăn vào có thể bị ngộ độc. Ủ ngọn lá mì có thể cho ra loại thức ăn giàu dinh dưỡng dự trữ lâu dài, loại bỏ hầu như hoàn toàn độc tố, có thể dùng cho cả heo.

Cách ủ xanh lá mì như sau:

- Lá mì sau khi thu hoạch được phơi héo đến độ ẩm 65 - 70%, sau đó xắt ngắn 3 - 5 cm (bằng máy xắt), rồi trộn với rỉ mật 2 - 4%, muối 0,2 - 0,4%. Nếu không có rỉ mật có thể dùng bột mì, cám gạo, bột bắp để thay thế với tỷ lệ cao hơn 4 - 6%. Có thể dùng đầu phun để phun trực tiếp rỉ mật vào khối lá trong khi xắt (hình 1) hoặc trộn bằng thủ công nếu không có máy phun. Hỗn hợp lá mì đã trộn với phụ gia được đưa vào silo để ủ.

- Silo là những ống tròn rỗng bằng thép hoặc gỗ có đường kính khoảng 1,2 - 1,4 m, cao 1,3 - 1,4 m, sắp xếp sao cho các khoanh sắt có thể chồng lên nhau để có chiều cao theo ý muốn (hình 2, 3). Lót đáy và bao quanh silo bằng tấm nylon, sau đó rải từng lớp lá mì đã xắt và trộn phụ gia vào trong silo. Mỗi khi rải 1 lớp dày 10 - 15 cm, dùng các dụng cụ đầm hoặc dùng chân nén chặt lớp lá mì xuống, cứ như vậy cho đến khi đầy silo. Sau đó dùng nylon đậy kín rồi lấp một lớp đất dày 20 - 30 cm lên trên (nện chặt). Dùng bao đựng đất hoặc cát xếp một lớp lên trên, che đậy chống mưa, tránh nắng trực tiếp chiếu vào. Ủ như vậy 30 - 35 ngày là có thể lấy ra cho bò ăn. Nếu không có nhu cầu cho ăn ngay, lá mì ủ xanh như vậy có thể bảo quản dự trữ được 5 - 7 tháng. Lá mì sau ủ có mùi thơm dễ chịu, màu hanh vàng, rất được bò ưa chuộng. Có thể cho ăn 6 - 8 kg/con/ngày.

Ngoài việc ủ trong silo, bà con có thể ủ lá mì trong bể xây, trong hố ủ hoặc trong bao nylon, với cách làm tương tự như trên. O