GS.TS. Trương Nguyện Thành, Việt kiều Mỹ (bìa trái), đồng viện trưởng Viện KHCNTT, đang trao đổi với PGS.TS. Phan Minh Tân (bìa phải), giám đốc Sở KHCN-TP.HCM. Ảnh: L.H.T

PGS.TS. Lê Thị Minh Nghĩa, viện trưởng Viện khoa học & công nghệ tính toán (KHCNTT) cho biết, ngày nay ở những nước phát triển khoa học tính toán là một thành phần không thể bỏ qua trong việc tìm kiếm giải pháp, cho nhiều lĩnh vực như phát triển kinh tế, sức khỏe cộng đồng cho đến cả vấn đề an ninh quốc gia. Do vậy Viện KHCNTT - TP.HCM được thành lập là điều tất yếu, để thiết thực góp phần vào thành công cho mục tiêu công nghiệp hóa - hiện đại hóa cả nước nói chung, TP.HCM nói riêng.

Bước đầu Viện KHCNTT (trực thuộc Sở KHCN - TP.HCM) có diện tích khoảng hơn 200 m2, đặt tại khu phần mềm, Đại học quốc gia TP.HCM (quận Thủ Đức), kinh phí đầu tư ban đầu là hơn 5 tỷ đồng. Tổng số nhân viên hiện nay gần 20 người, sẽ tăng lên khoảng 40 người trong năm 2009, trong đó có khoảng gần một chục nhà khoa học Việt kiều. Trong thời gian tới, viện sẽ xây dựng thêm cơ sở trên gần 5.000 m2 nữa tại khu phần mềm Quang Trung (Q.12), và tại đây sẽ được đầu tư hơn 4 triệu USD cho hệ thống máy tính hiện đại đáp ứng cho những nhu cầu tính toán trong nhiều lĩnh vực. Viện KHCNTT sẽ thực hiện một số công việc chính như xây dựng hạ tầng thông tin, tính toán hiện đại để triển khai các nghiên cứu cơ bản, các nghiên cứu của ngành khoa học tính toán; đào tạo phát triển nguồn nhân lực về khoa học tính toán; làm cầu nối hợp tác giữa nhà khoa học, chuyên gia trong nước với Việt kiều, chuyên gia nước ngoài để phát triển lĩnh vực KHCNTT, đặc biệt là hình thành một môi trường tốt nhất để thu hút sự đóng góp chất xám của các nhà khoa học Việt kiều; hỗ trợ cung cấp các giải pháp dịch vụ cho các trường đại học, tổ chức chính phủ, doanh nghiệp, cộng đồng…

Hiện nay Viện KHCNTT đang thí điểm thực hiện mô hình mới đầu tiên ở Việt Nam là có sự tham gia của một số chuyên gia trí thức Việt kiều. GS.TS. Trương Nguyện Thành, Việt kiều Mỹ, hiện làm việc (bán thời gian) tại viện với tư cách là đồng viện trưởng. Ngoài ra còn có sự tham gia của một số nhà khoa học Việt kiều Ba Lan, Canada, Đức…

PGS.TS. Lê Thị Minh Nghĩa (bìa trái), viện trưởng Viện KHCNTT đang giới thiệu hoạt động của viện Ảnh: L.H.T.

GS.TS. Trương Nguyện Thành cho biết, Viện KHCNTT đã và đang bắt tay vào những hoạt động nghiên cứu đầu tiên. Cụ thể là thực hiện các nghiên cứu về môi trường nhằm phục vụ phát triển bền vững của khu vực TP.HCM và Đông Nam bộ; nghiên cứu xây dựng các hệ thống thông tin, mô hình môi trường tích hợp GIS để phục vụ quản lý môi trường lưu vực sông; nghiên cứu phát triển ứng dụng các mô hình số về những vấn đề chất lượng nước, không khí, kiểm soát ngập lụt, dự báo thời tiết, biến đổi khí hậu. Tiếp theo là những nghiên cứu về khoa học sự sống, nghiên cứu hỗ trợ thiết kế dược phẩm bằng tính toán, tin sinh học. Bên cạnh đó là thực hiện những nghiên cứu về tính toán kỹ thuật, nghiên cứu các hiện tượng vật lý bằng mô hình và tính toán số, làm nền tảng để giải các bài toán kỹ thuật phục vụ lĩnh vực công nghiệp. Ngoài ra còn có các nghiên cứu về khoa học phân tử và vật liệu nano, nghiên cứu việc sử dụng hiệu quả năng lượng mặt trời, khí hóa than…

PGS.TS. Phan Minh Tân, giám đốc Sở KH&CN - TP.HCM cho hay, lãnh đạo TP.HCM cùng các cơ quan chức năng có liên quan rất ủng hộ mô hình hoạt động của Viện KHCNTT, sẽ tạo những điều kiện tốt nhất để Viện KHCNTT hoạt động. Các nhà khoa học trong và ngoài nước, các nhà khoa học Việt kiều làm việc tại viện sẽ được nhận những chế độ lương, phụ cấp thỏa đáng. Các đề tài nghiên cứu khoa học tại đây cũng sẽ được áp dụng cơ chế quản lý riêng. “Hy vọng khi đã tạo những điều kiện hoạt động tốt như vậy, TP.HCM sẽ sớm nhận được các sản phẩm chất lượng cao từ những kết quả đầu ra của Viện KHCNTT. Trong tương lai gần TP.HCM sẽ có được những giải pháp khả thi để cải thiện những vấn đề còn nhiều bất cập về môi trường (ngập nước, kẹt xe), cơ khí chế tạo, tự động hóa, y tế…”, PGS.TS. Phan Minh Tân nói.

LÊ HIẾU TRUNG