Doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần chủ động trong bối cảnh CPTPP

Theo đó, trong 11 nước trong khối CPTPP, Việt Nam đã ký kết FTA song phương với 7 nước, trong đó có 4 nước có kim ngạch xuất nhập khẩu song phương với Việt Nam tương đối cao, đạt gần 7 tỷ

USD. Với các nước chưa ký kết FTA song phương như Canada hay Mexico, kim ngạch xuất khẩu cũng tương đối khá lần lượt là 4,6 tỷ USD và 3,4 tỷ USD trong năm 2018. Tuy nhiên với thị trường này, xuất khẩu của Việt Nam chỉ chiếm từ 1% đến hơn 2% trong tổng kim ngạch nhập khẩu trên toàn thế giới của mỗi nước. Dự đoán với CPTPP, các nước sẽ tăng cường mở rộng hợp tác kinh doanh trên cơ sở tận dụng các ưu đãi, đặc biệt là ưu đãi lớn về thuế.

Từ đây, ông Hòa cũng phân tích những thử thách DN có thể đối mặt để có thể theo kịp các quốc gia cùng khối cũng như tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Thông qua hội thảo, ông cũng mong muốn hỗ trợ thông tin kịp thời, cũng như giúp DN hiểu rõ hơn về một số thay đổi trên thị trường và trong kinh doanh khi CPTPP chính thức có hiệu lực. Từ đó, DN cần cẩn trọng hơn khi đàm phán, thiết lập hợp đồng, hạn chế tối đa rủi ro về pháp lý và tìm ra phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp nhất.

LS (Luật sư) Trần Xuân Chi Anh - Công ty luật TNHH Rajah&Tann LCT - nêu chi tiết về thực tiễn rủi ro DN gặp phải trong quá trình giao kết, thực hiện hợp đồng kinh doanh quốc tế. Luật sư nhận định, từ trước đến nay, Việt Nam có mối giao thương thường xuyên với một số quốc gia như Singapore, Nhật Bản… Khi CPTPP có hiệu lực, mối quan hệ này lại càng chặt chẽ hơn, theo đó, tỷ lệ xuất nhập khẩu hàng hóa cũng tăng dần. Việc xuất nhập khẩu được đẩy mạnh cũng đồng nghĩa với việc các sai sót, mâu thuẫn xảy ra ngày càng nhiều mà trong số đó, ngành hàng được xác định thường phát sinh tranh chấp là các ngành chiếm tỷ trọng lớn như nông sản, gỗ, dệt may. LS. Chi Anh nhấn mạnh, để giao kết các hợp đồng kinh doanh quốc tế an toàn, DN cần hết sức chú trọng đến việc nhận diện và phân loại các rủi ro nhằm tránh gây tổn thất, thiệt hại cho DN.

Trong phần tham luận về mối quan hệ cùng tầm quan trọng của đàm phán và thiết lập các điều khoản hợp đồng kinh doanh quốc tế, LS. Lê Nết - Công ty Luật TNHH LNT&Thành viên - đã có những chia sẻ chi tiết về vấn đề đàm phán hợp đồng. Theo ông Nết, DN thường chỉ lưu tâm đến các vấn đề về thương mại như chất lượng, số lượng hàng hóa, thời gian giao - nhận… mà bỏ quên các yếu tố về pháp lý như luật áp dụng, các điều khoản về giải quyết tranh chấp và chính các điều này rất dễ đưa DN đến “ngõ cụt” khi phát sinh mâu thuẫn. Để hạn chế tình trạng trên, ngay ở giai đoạn đàm phán, DN Việt cần chủ động thỏa thuận với đối tác về những thành phần này như một cách thức phòng ngừa trước với tranh chấp có thể xảy ra.

Ông Châu Việt Bắc - phó tổng thư ký VIAC - thông qua thực tiễn tiếp xúc DN cũng đã cung cấp nhiều lưu ý hữu ích về cách thức soạn thảo hợp đồng. Cụ thể, ông Bắc đã tiến hành phân tích quy trình soạn thảo hợp đồng và minh chứng những khó khăn của DN thông qua các tình huống tại VIAC. Thông qua việc chỉ ra các mặt đối lập của DN Việt và đối tác trong việc soạn thảo hợp đồng, ông Bắc đã giúp DN trang bị nhiều kiến thức hơn với các “cạm bẫy” xuất phát từ giao kết các bên, giúp chủ động phòng tránh và tận dụng được quyền lợi của mình.