Cần lưu ý gì khi dùng thuốc tiểu đường

            (KHPTO) Tiểu đường là bệnh mạn tính phức tạp nên người bệnh phải dùng thuốc suốt đời mới có thể hạ đường huyết và phòng ngừa biến chứng. Việc phải sử dụng thuốc dài ngày cùng với người bệnh thường phải kết hợp với nhiều thuốc điều trị các bệnh khác như huyết áp cao, mỡ máu… có thể gây ra nhiều ảnh hưởng có hại đến sức khỏe người bệnh. Những lưu ý sau giúp người bệnh tiểu đường sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả hơn.

Tránh hạ đường huyết quá thấp

            Những thuốc hạ đường huyết có tác dụng làm cơ thể sản xuất insulin nhiều hơn đôi khi có thể gây hạ đường huyết, việc hạ quá thấp có thể dẫn đến hôn mê sâu. Với loại thuốc này, không phối hợp 2 thuốc cùng nhóm vì cùng cơ chế tác dụng, nhưng cũng có thể phối hợp thuốc có tác dụng nhanh với thuốc tác dụng chậm.

            Cần kiểm tra đường huyết trong máu trước khi uống thuốc để có biện pháp xử lý kịp thời nếu chỉ số này bắt đầu giảm xuống quá thấp. Biểu hiện của hạ đường huyết như sau: cảm giác đói cồn cào, thèm ăn, run tay chân, vã mồ hôi, da lạnh ẩm, nếu nặng sẽ lơ mơ rồi đi vào hôn mê. Đo sẽ thấy chỉ số đường huyết dưới 2,5 mmol/l.

            Nguyên nhân do người bệnh tiểu đường dùng quá liều thuốc hạ đường huyết hoặc ăn uống thất thường. Khi có các biểu hiện trên, ăn ngay một chiếc bánh quy hoặc uống 250 ml sữa các triệu chứng sẽ giảm nhanh.

Dùng thuốc đúng giờ, đúng liều

            Việc dùng thuốc đúng giờ, đúng liều bác sĩ kê giúp điều trị tiểu đường thành công. Nếu sử dụng thuốc lộn xộn trong ngày có thể gây tăng, hạ đường huyết – là cơ hội cho các biến chứng xuất hiện. Thông thường, các loại thuốc hạ đường huyết được khuyên dùng trước bữa ăn 30 phút với thuốc có tác dụng nhanh, tác dụng chậm nên sử dụng trước ăn 60 phút. Nếu uống quá xa bữa ăn dễ gây tụt đường huyết, có thể nguy hiểm đến tính mạng, nên cần đọc kỹ hướng dẫn với từng loại thuốc. Sử dụng thuốc không nhất quán giữa các mốc thời gian có thể làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị.  Dùng thuốc đúng giờ là một yếu tố quan trọng để điều trị bệnh tiểu đường.

            Tuyệt đối không  ngưng thuốc đột ngột vì thấy đường huyết về bình thường mà không có ý kiến của bác sĩ điều trị. Điều này có thể gây tăng hoặc giảm đường huyết đột ngột, thậm chí dẫn đến hôn mê hoặc tử vong.

Tác dụng phụ của thuốc điều trị

            Các thuốc hóa dược thường có nhiều tác dụng phụ và sử dụng lâu dài có thể gây tổn thương gan, thận. Một số tác dụng phụ của thuốc tiểu đường gồm:

Hạ đường huyết: Tất cả thuốc điều trị bệnh tiểu đường đều làm giảm đường máu nên cần được dùng theo chỉ định của bác sĩ để tránh hạ đường huyết quá thấp.

            Dị ứng thuốc: Biểu hiện bằng ban mẩn ngứa trên da, sưng nề mắt và mặt. Khi thấy xuất hiện các biểu hiện này, người bệnh tiểu đường nên xin ý kiến chỉ định của bác sĩ về việc ngưng thuốc hay thay thế bằng loại khác.

            Rối loạn tiêu hóa: Đầy bụng hoặc tiêu chảy là tác dụng phụ khá phổ biến khi sử dụng các thuốc tiểu đường. Để hạn chế tác dụng không mong muốn này bác sĩ có thể cho người bệnh sử dụng với liều thấp hơn hoặc sử dụng sau ăn.

            Tác dụng phụ trên gan, thận: Khi uống sulphonylurea hoặc chất ức chế DPP-IV. Có thể phát hiện dễ dàng bằng xét nghiệm máu đơn giản.

            Giữ nước và có thể gây tác dụng xấu cho những bệnh nhân suy tim. Do vậy, những thuốc như rosiglitazone và pioglitazone không được dùng cho bệnh nhân bị suy giảm chức năng tim.

            Do đặc điểm của việc điều trị đái tháo đường là phải dùng thuốc thường xuyên trong thời gian dài, do đó cần rất thận trọng lựa chọn loại thuốc điều chỉnh tốt nhất đường máu với khả năng bị tác dụng phụ ít nhất.

            Thuốc hóa dược ví như “con dao hai lưỡi” nên người bệnh phải thật sự cẩn trọng và xác định đánh đổi khi lựa chọn sử dụng. Do đó việc sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược thiên nhiên cũng là một giải pháp an toàn và hiệu quả đang được nhiều người bệnh hướng tới.