Bộ y tế đề xuất ba phương án sửa quy định mức sinh con

Phương án hai: tiếp tục chính sách sinh ít hơn 2 con, khẩu hiệu mỗi cặp vợ chồng sinh 1 - 2 con, nhằm tiếp tục giảm mức sinh, giảm tốc độ gia tăng dân số.

Phương án ba: cho sinh thoải mái, không vận động, không cấp phương tiện tránh thai miễn phí (hiện một nửa cấp miễn phí).

Cả ba phương pháp này, theo các chuyên gia dân số, đều có mặt ưu và nhược điểm. Theo ông Tân, với phương án hai, khi sinh ít con, các gia đình có điều kiện nuôi dạy trẻ tốt hơn, giảm bớt chi cho an sinh xã hội, mật độ dân số tăng chậm hơn. Phương án này có lợi cho Việt Nam là nước đông dân, mật độ dân số rất cao, đất đai ít, tuy nhiên cũng có mặt trái của nó.

“Nếu vẫn tiếp tục vận động sinh ít con, cộng thêm sự phát triển kinh tế xã hội của những năm tiếp theo sẽ tiếp tục đưa mức sinh giảm. Kinh nghiệm cho thấy, mức sinh giảm đến ngưỡng nào đó thì rất khó khăn để tăng lại, như nhiều nước phải đối mặt hiện nay”, ông Tân nói.

Lấy Hàn Quốc làm ví dụ, ông Tân cho biết, quốc gia này đạt mức sinh thay thế 2,1 con vào năm 1983, do lo ngại mức sinh tăng nên tiếp tục vận động chính sách sinh ít con. Đến năm 1996, tỷ lệ này xuống dưới 1,6 con. Hàn Quốc bắt đầu nới lỏng chính sách (sau khoảng 15 năm) song mức sinh tiếp tục giảm sâu, năm 2005 xuống còn 1,08. Hàn Quốc thậm chí thành lập ủy ban của Tổng thống để ứng phó với mức sinh thấp, già hóa dân số, mỗi năm đầu tư hàng chục tỷ USD thực hiện rất nhiều chính sách khuyến sinh như sinh con được trợ cấp, mẹ được nghỉ hai năm để nuôi con mà không mất việc, chồng được nghỉ hai tuần khi vợ sinh… Tuy nhiên, mức sinh không tăng lên nhiều. Năm 2012, mức sinh ở Hàn Quốc 1,27 - 1,28 con, nhưng khó giữ được mức sinh này.

Với phương án ba, nhiều chuyên gia lo ngại dân số tăng trở lại. Vì thế, Bộ y tế mong muốn thực hiện phương án một là duy trì mức sinh như hiện nay. Dù vậy, đại diện ngành dân số cũng khẳng định việc khuyến khích sinh thêm con ở những vùng mức sinh thấp là rất khó.