Bảo vệ môi trường nơi ở, từ ý thức đến hành động

Ô nhiễm môi trường tại TP.HCM được xác định bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, không chỉ tập trung ở các quận nội thành mà còn ở các huyện ngoại thành. Ô nhiễm từ chất xả thải của các khu công nghiệp, khu chế xuất; từ quá trình sản xuất nông nghiệp do phân bón, thuốc trừ sâu; từ chất thải chăn nuôi… Bên cạnh đó, một nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm không nhỏ là chất thải sinh hoạt của người dân ngay tại nơi mình cư trú.

Theo số liệu thống kê, lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn TP.HCM khoảng 8.900 tấn/ngày, chủ yếu từ các khu vực dân cư, cơ quan, khách sạn, nhà hàng, cơ sở sản xuất, chợ… Hàng năm, tỷ lệ gia tăng chất thải rắn sinh hoạt khoảng 5%, và đến năm 2025, dự báo tăng lên 13.000 tấn/ngày.

Đơn cử cho tình trạng ô nhiễm này là 2 xã Vĩnh Lộc A và Vĩnh Lộc B của huyện Bình Chánh, 2 xã xuất hiện nhiều bãi rác tự phát. Tuy nhiên, do địa bàn xã dân cư đông (mỗi xã có hơn 100.000 dân) nên công tác quản lý của chính quyền địa phương còn gặp nhiều khó khăn.

Theo người dân, nguyên nhân là do ý thức của mọi người chưa tốt, xả rác và đổ nước thải bừa bãi, dẫn đến cảnh quan khu vực ngày càng xấu, đặc biệt là các con kênh, rạch thoát nước.

Không chỉ ở 2 xã Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B mà hầu hết những kênh, rạch ở huyện Bình Chánh đều đang trong tình trạng ô nhiễm nặng. Trong đó, nghiêm trọng nhất là các xã Tân Nhựt, Bình Lợi, Lê Minh Xuân. Khi nước cạn, các kênh An Hạ, kênh B, kênh C, sông Cần Giuộc trên địa bàn huyện Bình Chánh đen ngòm, bốc mùi hôi thối. Ngoài lượng rác thải sinh hoạt chủ yếu do người dân sống hai bên bờ rạch thải xuống, còn có rất nhiều rác thải từ các cơ sở sản xuất nhỏ lén lút đổ xuống những con rạch này.

Với những diễn biến ngày càng xấu của môi trường hiện nay, thiết nghĩ, việc bảo vệ môi trường không thể chậm trễ hơn được nữa, mà cần phải có những giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn. Xét cho cùng, người dân là đối tượng thụ hưởng, chịu tác động của tình trạng môi trường, cũng như là chủ thể thực hiện thường xuyên các giải pháp bảo vệ môi trường. Do vậy, các hoạt động vì môi trường nên lấy người dân làm trọng tâm, chứ không nên tổ chức hình thức, có tính bề nổi, đặc biệt là những hoạt động thiết thực nhằm bảo vệ môi trường ngay tại chính nơi ở của họ.

Việc nâng cao nhận thức của người dân, để họ có hành động tích cực trong việc bảo vệ môi trường ngay tại chính nơi ở của mình nên là việc làm hàng đầu trong công tác tuyên truyền bảo vệ môi trường. Bởi lẽ, chỉ khi có ý thức bảo vệ môi trường từ chính nơi ở thì mới hình thành ý thức bảo vệ môi trường chung nơi công cộng, từ đó, có ý thức chung tay bảo vệ, cải tạo tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay của thành phố.