Ăn sáng, nên theo ta hay theo tây?

Nhằm cung ứng năng lượng cũng như dưỡng chất cho mọi hoạt động tâm thể, con người phải ăn ngày 3 bữa, ra vào không kể. Mỗi bữa ăn tất nhiên đều có vai trò và giá trị dinh dưỡng. Bằng chứng là theo cảnh báo của Tổ chức y tế thế giới (WHO), không dưới 70% trường hợp bệnh lý có mối liên hệ mật thiết với chuyện ăn uống trật vuột sao đó. Bằng chứng là người cho dù có đủ ngày 3 bữa nhưng giờ ăn thất thường sớm muộn cũng là khách hàng tiềm năng của… thầy thuốc! Nếu bữa ăn sáng được cho là rất quan trọng, vậy thì ăn sáng theo kiểu phương tây, hay kiểu thuần việt, cái nào là có lợi nhất cho sức khỏe?

Nếu nói một cách tương đối, nếu chọn chỉ tiêu nhằm vào tác dụng phục hồi thì ăn sáng là bữa ăn quan trọng nhất. Lý do rất đơn giản, vì cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng trong giấc ngủ. Sai cả cây số nếu tưởng thời điểm dành cho giấc nam kha là khoảnh khắc thụ động để cơ thể nghỉ vì gia chủ mệt, chính trong giấc ngủ là quá trình thực hiện rất nhiều việc quan trọng như: kháng thể chống viêm gan, ngăn siêu vi cảm cúm… đã được tổng hợp, sợi collagen giúp da ít nhăn được tái tạo, hồng cầu được tủy xương sản xuất, kích ứng thần kinh được ghi vào bộ nhớ… với tiến độ cao gấp nhiều lần trong ngày.

Cơ thể, đặc biệt là bộ não, vì thế tiêu dùng năng lượng trong lúc ngủ thậm chí cao hơn người làm việc nặng, nhiều hơn vận động viên bộ môn cử tạ. Đó chính là lý do tại sao người bệnh mãn tính chậm hồi phục nếu không có giấc ngủ ngon. Đó cũng chính là lý do vì sao cần ăn cho no, ăn cho ngon khi thức dậy.

Nếu bữa ăn sáng quan trọng đến thế thì câu hỏi trên thực tế tất nhiên xoay quanh trọng điểm ăn sáng kiểu nào có lợi nhất cho sức khỏe. Để đi tìm ẩn số, các nhà nghiên cứu ở đại học Paris (Pháp) đã đặt tất cả các kiểu điểm tâm trên khắp 5 châu dưới lăng kính bới lông tìm vết của y học. Câu trả lời của họ, tất nhiên dựa vào tiêu chí khách quan và thực nghiệm, đã gây ngạc nhiên cho ngành dinh dưỡng vì đáp án là cách ăn sáng với các món có nước, như phở, bún bò, bánh canh, cháo… ở nước mình là kiểu tốt nhất cho sức khỏe. Nói không chỉ có sách, mà vì mách có chứng. Chuyên gia ở kinh đô ánh sáng sở dĩ phải chấm điểm thấp cho bánh mì bơ mứt thịt nguội để bấm bụng khen người da vàng là vì bữa ăn sáng với món có nước có nhiều ưu điểm là:

* Trung hòa lượng chất chua trong cơ thể sau đêm dài lắm mộng với “sổ đỏ, thuế má, doanh thu, nợ nần, lận đận tình duyên”… nên thực khách nhờ đó ít đau bao tử.

* Tạo điều kiện tối ưu để chuyển hóa chất đường trong khẩu phần một cách hòa hoãn nên người chọn món điểm tâm vừa ăn vừa húp xì xụp no dai hơn và nhờ đó tránh được chuyện hết pin chỉ sau vài giờ làm việc.

* Hưng phấn sức kháng bệnh, cụ thể là chức năng huy động bạch cầu và thực bào nhờ bữa ăn sáng không ngày nào cũng thế như cách ăn sáng đơn điệu của phương Tây.

* Phóng thích các loại nội tiết tố gây lạc quan, như endorphin của tuyến yên, để khách sành điệu yêu đời yêu người khi hài lòng rời quán cóc.

Tất nhiên không hẳn hễ ao ta là tốt hơn ao người. Cách ăn sáng của người mình sẽ “khoa học” hơn nhiều nếu có thêm thói quen:

* Dùng sữa chua trong bữa ăn sáng để hỗ trợ lực lượng vi sinh hữu ích trong khung ruột

* Dùng trái cây như món tráng miệng để tiếp tế sinh tố C vốn không nhiều trong món ăn nấu chín vì chất này rất cần cho hoạt động của tuyến thượng thận, cơ quan đứng mũi chịu sào trong mọi tình huống dầu sôi lửa bỏng vì… stress!

Tất cả ưu điểm của cách ăn sáng theo kiểu “made in Vietnam” tất nhiên chỉ khả thi nếu món ăn sạch và ngon để kích ứng từ thần kinh vị giác được dẫn truyền về đúng điểm rơi ở não bộ.

Nói cách khác, nói qua nói lại thế nào cũng vậy, muốn ăn cho khỏe phải ăn cho ngon. Nếu hội đủ điều kiện đó, các món ăn sáng độc đáo và đa dạng ở xứ mình chắc chắn là đòn bẩy để du lịch nước ta thêm lợi thế trên đường cạnh tranh.

Tiếng Việt hay không chỉ ở chỗ tượng hình. Khéo hơn nhiều chính ở điểm nghe qua đơn giản nhưng thâm thúy vô cùng.

Bữa ăn sáng còn được người mình gọi là bữa “lót lòng”. Chào ngày mới bằng cách lót sao cho hài lòng mình để nhờ đó sống sao cho vừa lòng người, còn gì khéo hơn?

Nói cách khác, thiếu bữa ăn sáng sống chi cho thêm phiền?!